عالى نمى‌تواند نشانه تمدن درخشانى باشد.

ما معتقديم اين موضوع ممكن است از ذوق ادبى خاصى سرچشمه گيرد كه در روح اقوام چادرنشين كه از يك زندگانى كاملًا بدوى برخورداند ميتواند وجود داشته باشد، خلاصه هيچ جاى تعجب نيست در پهنه صحرا و در ميان اقوام و چادرنشين و بيابانگرد چنان ذوق سرشارى در جنبه‌هاى ادبى و زبان وجود داشته باشد، بدون اينكه از تمدن درخشانى بهره‌مند باشند.

ولى به هر حال از اين گفتار به خوبى برمى‌آيد كه «گوستاولوبون» زبان اعراب آن دوره را آنچنان عالى دانسته كه آن را درخور يك تمدن درخشان معرفى مى‌كند و باور نمى‌كند مولود افكار و ذوق ملتى نيمه وحشى باشد.

بازار عكاظ يا نمايشگاه بزرگ اقتصادى و ادبى‌

عربها در زمان جاهليت يك بازار بزرگ سال به نام «بازار عكاظ» داشتند كه در عين حال يك مجمع مهم ادبى، و كنگره سياسى، و قضائى، نيز محسوب مى‌شد.

وضع اين بازار جالب و شنيدنى است قبائل مختلف حجاز در ماههاى حرام (ماههائى كه جنگ را در آن حرام مى‌دانستند و موقتاً دست از خونريزى و كشت و كشتار برمى‌داشتند و آرامش مختصرى در شبه جزيره بوجود مى‌آمد) به سوى اين بازار هجوم مى‌آوردند.

در اين بازار همه گونه كالاهاى مختلف مبادله مى‌شد، و علاوه بر فعاليتهاى اقتصادى عاليترين نمونه‌هاى نظم و نثر عربى از طرف شعرا و سخن سرايان توانا در اين كنگره بزرگ عرضه مى‌گرديد كه بهترين آنها