خطرناك ضد اسلامى، را بخشيد و خانه او را- به هنگام فتح مكه- پناهگاه و امانگاه براى كسانى كه محل امنى مى‌جستند قرار داد.

و مكّيان را كه مرتكب هزاران جنايت بر ضد او و دوستانش شده بودند به يك بار مورد عفو عمومى قرار داد و اين كانون جنگ‌افروزى و دشمنى و بت‌پرستى را به كانونى از توحيد و صلح و آرامش مبدل ساخت.

2- محيط دعوت او

انسان عادى هر قدر از نظر نيروى اراده و فكر، قوى باشد بالاخره رنگ محيط را خواه ناخواه به خود خواهد گرفت، مخصوصاً انسانى كه درس نخوانده و روحيه‌اى دست نخورده داشته باشد.

با اين وصف عجيب است كسى كه پرورش يافته محيط بت‌پرستى باشد، و چهل سال تمام در محيطى كه بت، عزيزترين و مقدّس‌ترين موجودات محسوب مى‌گردد ناظر اين صحنه‌ها باشد، بت‌شكن از آب درآيد، آن هم چه بت‌شكنى!.

كسى كه پرورش يافته محيط جهل و فساد است، بنيانگزار علم و تمدنى درخشان گردد.

شنيده‌ايم از دانشگاهها و مراكز علم و تمدن جهان فيلسوف بزرگ و نابغه‌اى برخيزد، ولى كسى نشنيده از ميان اقوام وحشى يا نيمه وحشى چنين كسانى برخيزد، و اگر برخواستند حتماً خارج از محدوده قوانين و عوامل عادى طبيعى است.

راستى چگونه مى‌توان باور كرد، ميحطى كه هرگز نسيم علم و دانش‌