مثبت است) بيش از پيش آشكار گرديد.

البته نبايد فراموش كرد كه اجزاء و ذرات تشكيل دهنده اتم با هيچ وسيله‌اى قابل رؤيت نيستند بلكه خود «اتم» نيز با هيچ ميكروسكوپ نيرومندى قابل رؤيت نيست، تنها محاسبات علمى و آثارى كه از اتم مشاهده ميشود پرده از روى اسرار داخلى آن برميدارد. [1] اكنون برگرديم به سوى قرآن، در يكى از آيات قرآن چنين مى‌خوانيم:

وَ مِنْ كُلِّ شَيْ‌ءٍ خَلَقْنا زَوْجَيْنِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ‌ (سوره ذاريات- آيه 49)

«از هر چيزى دو زوج آفريديم باشد كه شما متذكر شويد».

مفسّران گذشته در تفسير اين آيه به دردسر عجيبى افتاده‌اند زيرا با توجه به عموميت مفهوم «شى‌ءِ» مى‌بايست زوجيت در تمام موجودات و تمام ذرات جهان باشد با اينكه علم آن روز چنين چيزى را اثبات نمى‌كرد.

ناچار دست به توجيه‌ها و تفسيرهائى بر خلاف ظاهر آيه ميزدند و مثلًا مى‌گفتند: منظور اين است كه موجودات اين جهان از اصناف و انواع مختلفى تشكيل يافته، زمين و آسمان، ماه و خورشيد، انسان و جماد و ... در واقع هر كدام از اينها مانند زوجهائى هستند.

ناگفته پيدا است اين معنى، علاوه بر اينكه با مفهوم زوجيت تناسب زيادى ندارد، تعميم آن مشكل است، زيرا به زحمت مى‌توان براى هر موجود نقطه مقابلى پيدا كرد و نام زوجين بر آنها گذارد.

[1]. كوچكى اتم به قدرى است كه بگفته بعضى از دانشمندان تنها تعداد اتمهاى يك نقطه از مركب عبارت اين كتاب كه پيش روى شماست بيش از تمام نفوس مردم روى زمين است! (نقل از فرهنگنامه جلد 2).