مسأله 429- اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش كند و بعد از يك يا چند روز يادش بيايد، بايد روزه هر چند روزى را كه يقين دارد جنب بوده قضا نمايد، مثلًا اگر نمى‌داند سه روز جنب بوده يا چهارروز، بايد سه روز را قضا كند و قضاى روز چهارم احتياط مستحبّ است.

مسأله 430- هرگاه روزه‌دار در روز محتلم شود بهتر است فوراً غسل كند امّا اگر نكند براى روزه‌اش اشكالى ندارد.

مسأله 431- هرگاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بيدار شود و ببيند محتلم شده روزه‌اش صحيح است، خواه بداند پيش از اذان محتلم شده، يا بعد از آن و يا شك داشته باشد.

قضا و كفّاره روزه‌

قضاى روزه‌

مسأله 432- اگر كسى روزه ماه رمضان را در وقت آن نگيرد، يا آن را باطل كند، بايد بعد از ماه رمضان قضاى آن را بجا آورد.

كفّاره روزه‌

مسأله 433- كسى كه بدون عذر روزه خود را با يكى از مبطلات روزه باطل كند، بايد قضاى آن را بجا آورده و يكى از اين كارها را نيز انجام دهد (و اين همان كفّاره روزه است):

* دو ماه روزه گرفتن كه سى و يك روز آن بايد پى‌درپى باشد.

* سير كردن شصت فقير، يا دادن يك مُدّ طعام‌ [1] به هر يك از آنها،

[1]. مدّ طعام تقريباً ده سير (750 گرم) گندم يا جو و مانند اينهاست.