نتيجه اين كه بيان سرگذشت اقوام لجوج و بت‌پرست مايه دلگرمى مؤمنان و يأس و نااميدى دشمنان بود. با عنايت به اين دو ويژگىِ سوره‌هاى مكّى، به شرح و تفسير آيات مربوط به اصحاب الرّس از سوره فرقان- كه سوره‌اى مكّى است- مى‌پردازيم:

آيات سوره فرقان‌

براى روشن‌تر شدن مطلب ابتدا چند آيه قبل از آيات مربوط به اصحاب الرّس را مورد بررسى قرار مى‌دهيم، توجّه بفرماييد:

« «وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَجَعَلْنَا مَعَهُ أَخَاهُ هَارُونَ وَزِيراً»؛ و ما به موسى كتاب آسمانى داديم و برادرش هارون را ياور او قرار داديم». [1] مخاطب آيه شريفه تازه مسلمانان و مشركان مكّه‌اند، تا سرگذشت فرعونيان موجب اميد گروه مسلمانان و يأس مشركان شود. از آن‌جا كه مبارزه با فرعون و فرعونيان كار سخت و دشوارى است و نياز به يار و همراه دارد، خداوند متعال هارون برادر حضرت موسى عليه السلام را به همراه او به جنگ فرعون فرستاد تا در اين راه دشوار يار و ياورش باشد.

« «فَقُلْنَا اذْهَبَا إِلَى الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا فَدَمَّرْنَاهُمْ تَدْمِيراً»؛ و گفتيم: «به سوى اين قوم كه آيات ما را تكذيب كردند برويد!» (اما آن مردم به مخالفت برخاستند) و ما آنان را به طور كامل هلاك كرديم». [2]

تصوّر نشود كه وقتى فرستاده خدا نبوّت خويش را به مردم اعلان مى‌كرد و آنها نمى‌پذيرفتند بلافاصله خداوند آنها را عذاب مى‌كرد. چنين نيست؛ بلكه تا

[1]. سوره فرقان، آيه 35.

[2]. سوره فرقان، آيه 36.