آزاد توليد كند.

آزاد بهره كشى كند.

و آزاد مصرف كند.

و به همين دليل‌ شعار آزادى و دنياى آزاد (البته با مفهومى كه آنها از اين كلمه مى‌فهمند نه آزادى به مفهوم واقعيش) به عنوان مهمترين شعار بر سراسر زندگى آنان حكومت مى‌كند، و چنانكه خواهيم ديد تمام ناكاميها و تضادهاى‌ آنها نيز از آزادى كاذب (با همين مفهوم ويژه) سرچشمه مى‌گيرد.

اگر آنها مالكيّت فردى را به شكل نامحدودش پذيرفته‌اند به خاطر تكيه روى همين آزادى است.

اگر بهره كشى و توليد را به هر شكل و كيفيت مجاز مى‌دانند در پرتو همين نوع آزادى است.

و اگر آزادى مصرف تا سرحد وصيت كردن براى حيوانات دست‌آموز (همانند سگها و گربه‌ها) و اختصاص دادن ميليونها ثروت به آنها در كشورهايشان قانونى است جلوه‌اى از همين اصل كلى آزادى مى‌باشد!.

طرفداران اقتصاد كاپيتاليستى معتقدند كه سيستم‌ «اقتصاد آزاد» يا به تعبير ديگرشان‌ «سرمايه دارى در شرايط رقابت آزاد» خود به خود و بطور خودكار مشكلات اقتصادى را بطرز عجيبى حل مى‌كند.

آنها مى‌گويند: «در اقتصاد آزاد هيچ فرد يا مؤسسه‌اى به تنهائى با سه مسأله اساسى اقتصاد، يعنى‌ «چه چيز؟» و «چگونه» و «براى چه كس»، سر و كار ندارد، اين حقيقتاً جالب است ...

بلكه در اين يسيتم نظمى خاص و خودكار وجود دارد، و بدون اين كه خودش واقف باشد پيچيده‌ترين مسائل قابل تصور را كه متضمن هزاران تغيير و هزاران ارتباط است حل مى‌كند» [1]

دست نامرئى آدام اسميت!

(دقّت كنيد)

به گفته‌ «آدام اسميت» پدر اقتصاد جديد، در اين نظام اقتصادى: «هر فردى مى‌كوشد سرمايه خويش را به نحوى به كار برد كه محصول آن بالاترين ارزش را داشته باشد.

به طور كلى اين شخص نه قد دارد منافع عموى را افزايش دهد و نه اين كه مى‌داند عمل او تا چه حد به منافع عمومى مى‌افزايد، قصد او فقط حفظ خود و تأمين منافع خويش است و در اين امر يك‌ «دست نامرئى»! راهنماى او است، تا هدفى را تعقيب كند كه هرگز در خاطر او نبوده! (باز هم دقّت كنيد)

[1]. تلخيص از كتاب اقتصاد تأليف ساموئلسن، ص 61 و 62.