اين كه مى ‌گوييم خداوند حكيم است، يعنى‌ «هر كارى را به جا و به مورد و به كاملترين صورت ممكن انجام مى ‌دهد.»

حكيم كيست؟

بسيارى هستندكه نمى ‌توانند بين‌ «حكمت» و «علم» فرق بگذارند و گمان مى ‌برند اين دو يك چيز است. اينان مى ‌پندارند حكيم بودن خداوند به معنى‌ «دانا بودن» است.

اما دانشمندان علم‌ «عقايد» چند معنى براى حكمت گفته‌اند:

1- هر كارى را به بهترين صورت ممكن انجام دادن.

2- هر چيزى را در جاى خود قرار دادن.

3- از كار ناشايست و نادرست اجتناب كردن. [1] اگر در اين سه معنى دقت و تأمل كنيم در خواهيم يافت دو معنى اخير به معناى اول باز مى ‌گردد. در واقع براى آن كه كارى به صورت كاملترين وجه ممكن انجام گيرد لازم است هر چيزى در جاى خود قرار گيرد و از سوى ديگر از امور نادرست و ناشايست كه مخالف كار اكمل است، اجتناب شود.

براى مثال يك مهندس حكيم را در نظر بگيريد. او كسى است كه امور مختلفى از جمله: قطر ديوارها، مقاومت پى‌ها، دوام مصالح ساختمان، اتاقهاى مورد لزوم، مقدار تابش نور، طرز قرار گرفتن پله‌ها و پنجره‌ها و تمام وسايل مورد لزوم به اندازه كافى و در حد اكمل و متناسب با هدف آن ساختمان باشد.

______________________________

(1). رجوع شود به كتاب تجريد الاعتقاد تأليف علامه حلى.