داشت؟ مسلم است كه در اين صورت نمى ‌توانستيم از حركت زمين حرفى بزنيم. وضعيت ما درست مانند وضعيت همان فرد زندانى در اتاق كوچك است كه از يك روزنه محدود و تنگ به كاروان شتر نگاه مى ‌كند.

دلايل علم بى‌پايان او

اكنون كه به صورت اجمالى با معناى جمله‌ «خداوند به همه چيز آگاه است»، آشنا شديد، مسئله اثبات اين جمله مطرح است. دلايلى كه فلاسفه و دانشمندان علم عقايد مطرح كرده‌اند، بسيار است كه ما از ميان آنها تنها به دو راه بسنده مى ‌كنيم. آنها عبارتند از:

1- نظم جهان هستى.

2- حضور خداوند در همه جا.

آفرينش همه چيز دليل علم او به هر چيز است.

براى توضيح و تشريح دليل اول بهتر است مطالب اوليه بحث خداشناسى را به ياد آوريم. [1] در آنجا با بيان مشروح و مستدلى گفتيم كه در سر تا سر اين جهان يك نظم واحد و ثابتى حكومت مى ‌كند. آثار اين نظم حيرت‌انگيز را مى ‌توان در تمام موجودات ديد.

از كوچكترين جزء اين عالم يعنى اتم تا بزرگترين كهكشانها، همه در تحت يك سلسله قوانين منظم به سوى سرنوشت خود در حركتند.

هر اندازه بر علم و دانش ما اضافه شود، بهتر مى ‌توانيم به قوانين حاكم‌

______________________________

(1). به بخش دوم كتاب «آفريدگار جهان» رجوع شود.