جمله
«اوتوا العلم» (علم به آنها داده شده بود) به خوبى نشان مىدهد كه رابطهاى ميان
«زهد و وارستگى» و «علم و آگاهى» وجود دارد، و به راستى كسانى كه از ناپايدارى
دنيا و جاودانگى آخرت، و حقارت سرمايههاى مادى در برابر عظمت پاداش الهى آگاه
باشند هرگز فريب زرق و برق جهان مادى را نمىخورند، و هيچگاه آرزوى ثروت قارون
نمىكنند. [1]
***
21- علم سرچشمه پيشرفتهاى مادى است
«قالَ انَما اوتيتُهُ عَلى عِلْمٍ عِنْدى؛
قارون گفت
اين ثروت را به وسيله دانشى كه نزد من است به دست آوردهام» (قصص 78)
اين سخن را
قارون ثروتمند مغرور و خودخواه بنىاسرائيل زمانى گفت كه آگاهان قوم موسى او را
نصيحت كردند كه از ثروتت براى منفعت جامعه استفاده كن، و نصيب خويش را از دنيا
فراموش منما، و همانگونه كه خدا به تو نيكى كرده است به بندگان خدا نيكى كن، و
اين ثروت را مايه فساد در زمين قرار مده.
ولى او در
پاسخ گفت: «من اين ثروت را با قدرت علم و دانشم اندوختهام»
قابل توجه
اينكه قرآن اين ادعاى او را نفى نمىكند، بلكه بلافاصله مىگويد:
آيا او
نمىدانست خداوند اقوامى را پيش از او هلاك كرد كه از او نيرومندتر و ثروتمندتر
بودند» (قصص 78)
اين تأييد
ضمنى نشان مىدهد كه قارون علم و دانشى داشت كه توانست ثروت عظيمى به آن وسيله به
دست آورد (خواه اين علم، علم كيميا باشد كه بعضى از
[1]. امام صادق عليه السلام مىفرمايد: از جمله
سخنانى كه خداوند به موسى بن عمران فرمود اين بود: «انَّ
عبادى الصالحين زهدوا فيها بقدر علمهم بى؛ بندگان
صالح من به اندازه علمشان نسبت به من زهد در دنيا را پيشه كردند» (بحار، جلد 18،
صفحه 339).