مورد نعمت قرار گرفته‌اند معرفى مينمايد دانسته ميشود كه خود آن، نعمت است.

(غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ‌)- از نظر همه مفسران منظور از مردمى كه مورد خشم قرار گرفته‌اند همان يهود است و بهمين مطلب دلالت دارد آيه كريمه:(مَنْ لَعَنَهُ اللَّهُ وَ غَضِبَ عَلَيْهِ وَ جَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَ الْخَنازِيرَ)[1] (كسانى را كه خدا بر آنان لعن و غضب كرده و آنان را به بوزينه و خوك مسخ نمود) و اينان همان يهود بودند زيرا اين مسخ شدگان همانها هستند كه آيات كريمه خطاب به بنى اسرائيل ميگويد:(وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذِينَ اعْتَدَوْا مِنْكُمْ فِي السَّبْتِ فَقُلْنا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خاسِئِينَ) (شما دانستيد كسانى را كه نسبت به قانون و حكم روز شنبه تجاوز كردند و ما گفتيم بوزينگانى مطرود باشيد).

(وَ لَا الضَّالِّينَ‌)- و نه گمراهان. مقصود از گمراهان نصارى و مسيحيان است بدليل آيه كريمه‌(وَ لا تَتَّبِعُوا أَهْواءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَ أَضَلُّوا كَثِيراً وَ ضَلُّوا عَنْ سَواءِ السَّبِيلِ)[2] (هوسهاى گروهى را كه خود گمراه شدند و بسيارى را نيز گمراه كردند و از راه راست دور افتادند پيروى مكنيد)

صفت آشكار هر دسته‌

حسن بصرى ميگويد: وقتى قرآن يهود را «مغضوب عليهم» و نصارى را «ضالين» ميداند معنايش آن نيست كه يهود گمراه نيستند و يا نصارى مورد خشم قرار نگرفته‌اند بلكه هر دو دسته هم مورد خشم‌اند و هم گمراه اما از هر دسته صفت بارز و آشكارشان بيان شده است. تا چون علامت‌هايى آنان را از هم ممتاز كند.

مصداق هر دو صفت همه كفارند

بعضى ميگويند منظور از دارندگان اين صفت‌ها همه كفّارند نه از هر صفت يك دسته بخصوص مراد باشد پس گفتن هر صفت بخاطر امتياز يافتن صاحب آن نيست بلكه براى دانستن و شناختن حال كفّار است.

مقصود از هر صفت جنس آن است نه يك دسته‌

عبد القاهر جرجانى در بيان اين آيات نظر ديگرى دارد، او ميگويد: مقصود از

[1] آيه 6 از سوره مائده

[2] آيه 77 از سوره مائده