اوّل: اينكه گناه و كردار بد از هر طرف او را فراگرفت مانند آيه‌(وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكافِرِينَ) جهنم از هر طرف كافرين را فرا ميگيرد.

دوّم: اينكه كردار بد او را هلاك كرد مانند آيه‌(إِلَّا أَنْ يُحاطَ بِكُمْ)[1] و آيه‌(وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ أُحِيطَ بِهِمْ)[2] و آيه‌(وَ أُحِيطَ بِثَمَرِهِ)[3] كه در تمام اين موارد بمعناى هلاكت است و منظور اين است كه راه نجات بر آنها مسدود و از هر طرف هلاكت آنها را فرا گرفته است.

منظور از خطيئه چيست؟

از ابن عباس و ضحاك و ابى العاليه نقل شده منظور از خطيئه شرك بخداوند است.

حسن ميگويد: منظور گناه كبيره است.

عكرمه و مقاتل گويند: خطيئه پا فشارى و اصرار بر گناه است.

و علّت اينكه در مورد خطيئه كلمه «احاطت» بكار رفته و در مورد «سيئة» آن كلمه استعمال نشد تنها رعايت مرتبه كامله بلاغت و فصاحت است.

(فَأُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ ...)- آنها ياران و ملازمين آتشند.

(هُمْ فِيها خالِدُونَ ...)- ايشان پيوسته در آتش معذّبند چنان كه از ابن عباس و غير او روايت شده.

و آنچه در تفسير آيه شريفه با مرام اماميه مناسبت دارد همان گفته ابن عباس است زيرا كه مؤمن در اين آيه داخل نخواهد بود و حكم پيوستگى عذاب را نخواهد داشت. و كلمه‌(أَحاطَتْ بِهِ خَطِيئَتُهُ) نيز همين معنا را ميرساند زيرا كه احاطه گناه معنايش اين است كه از هر سو گناه او را فراگرفته و راه فرار و خلاصى ندارد و اگر

[1] سوره 12 آيه 66 يعقوب گفت بن يامين را هرگز با شما نخواهم فرستاد مگر آنكه پيمانى مؤكد بياوريد كه او را بمن باز گردانيد مگر آنكه هلاك شويد.

[2] سوره 10 آيه 23 و يقين كنند كه بلا و هلاكت فرا گرفته است ايشان را.

[3] سوره 18 آيه 40 و ميوه او را عذاب و هلاكت فراگرفت.