كه آدم پدر بشر ميباشد در حالى كه ملائكه روحانى‌اند و توالد و تناسل و خوردن و آشاميدن ندارند.

4- قرآن در باره ملائكه مى‌گويد:(جاعِلِ الْمَلائِكَةِ رُسُلًا)[1] (كسى كه فرشته‌ها را فرستادگان خود قرار داد) و بديهى است كه كفر و فسق از ساحت فرستاده خدا دور است و اگر بر آنان فسق روا باشد دروغ نيز روا است. در اين صورت فرستاده نمى‌توانند باشند.

استثناء دليل نمى‌شود

كسانى كه مى‌گويند او فرشته بود استدلال مى‌كنند كه آيات كريمه در باره اطاعت همه ملائكه از فرمان خدا ابليس را استثناء كرده است و ميفرمايد: «فسجد الملائكة الا ابليس» پس معلوم ميشود او جزء ملائكه بوده كه استثناء شده است و نيز او را سرزنش و توبيخ مى‌كند كه حاكى از مأمور بودن اوست.

ولى اينان مى‌گويند استثناء دليل نمى‌شود زيرا ممكن است امر خدا هم به ملائكه و هم بجمعى از جن بوده و ابليس مخالفت كرده باشد مثل اين كه بگويند بهمه اهل بصره دستور رسيد كه به مسجد جامع روند و همه رفتند جز مردى كوفى كه از اين استثناء فهميده ميشود مردم كوفه نيز مانند مردم بصره مأمور بوده‌اند ولى علت اينكه تنها مردم بصره را نام برده زيادى عده آنها بوده است. و يا استثناء منقطع باشد مانند آيه كريمه:(ما لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلَّا اتِّباعَ الظَّنِّ)[2] و مؤيد اين نظر است آنچه ابن بابويه در كتاب «نبوت» از جميل بن درّاج نقل مى‌كند كه ميگويد از امام صادق 7 پرسيدم: ابليس فرشته بود يا جنّ؟ و يا اينكه عهده‌دار كارى در آسمانها بود؟

حضرت فرمودند نه فرشته بود و نه كارى در آسمانها داشت او جن بود ولى ملائكه خيال ميكردند او از خودشان است چون با آنها بود تا وقتى فرمان سجده به آدم از طرف خدا صادر شد او نافرمانى كرد و فطرتش آشكار شد.

[1] آيه 1 از سوره فاطر( 35)

[2] آيه 157 از سوره نساء( 4)