البته علي(عليه السلام) پیش از اين وقايع، چنين چيزي را پيشبيني فرموده بود: وَإِنَّهُ سَيَأْتِي عَلَيْکمْ مِنْ بَعْدِي زَمَانٌ لَيْسَ فِيهِ شَيْءٌ أَخْفَي مِنَ الْحَقِّ وَلَا أَظْهَرَ مِنَ الْبَاطِلِ وَلَا أَکثَرَ مِنَ الْکذِبِ عَلَي اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَلَيْسَ عِنْدَ أَهْلِ ذَلِک الزَّمَانِ سِلْعَه أَبْوَرَ مِنَ الْکتَابِ إِذَا تُلِيَ حَقَّ تِلَاوَتِهِ وَلَا أَنْفَقَ مِنْهُ إِذَا حُرِّفَ عَنْ مَوَاضِعِهِ وَلا فِي الْبِلادِ شَيْءٌ أَنْکرَ مِنَ الْمَعْرُوفِ وَلا أَعْرَفَ مِنَ الْمُنْکرِ فَقَدْ نَبَذَ الْکتَابَ حَمَلَتُهُ وَتَنَاسَاهُ حَفَظَتُهُ؛[1]«همانا پس از من روزگاري بر شما فرا خواهد رسيد که چيزي پنهانتر از حق، و آشکارتر از باطل و فراوانتر از دروغ به خدا و پيامبرش نباشد؛ و نزد مردم آن زمان کالايي زيانمندتر از قرآن نيست، اگر آن را درست بخوانند و تفسير کنند؛ و متاعي پرسودتر از قرآن يافت نميشود، آنگاه که آن را تحريف کنند و معاني دلخواه خود را رواج دهند. در شهرها چيزي ناشناختهتر از معروف و شناختهتر از منکر نيست، حاملان قرآن، آن را واگذاشته و حافظان قرآن، آن را فراموش ميکنند». بنابر اين فرمايش، ممکن است روزي فرا رسد که معروفي مصداق منکر و منکري مصداق معروف معرفي شود و محتمل است که در چنين وضعيتي، جهاد تبديل به منکرترين منکرات شود؛ امر به معروف و نهي از منکر دخالت در امور ديگران تلقي گردد؛ و اقامه احکام دين واپسگرايي و ارتجاع تلقي گردد!
مختصر آنکه، انسانها حق دارند در جامعهاي زندگي کنند که معروف، يعني آنچه خدا ميپسندد، در جامعه رواج داشته باشد و منکرات، يعني آنچه شيطان ميپسندد، در آن جامعه، متروک، منفور و