الف ـ سركوب حركت‌هاي ديني و آزادي‌خواهانه

پس از کودتاي سوم اسفند 1299، استبداد در ايران تقويت گرديد و رضاخان با سرکوب گروه‌ها و افراد آزادي‌خواه تلاش کرد تا موقعيت خود را مستحکم نمايد. از اين رو، کمترين سخن مخالف به شدت با واکنش دولت آن زمان مواجه مي‌گرديد. حتي زماني که مردم متدين ايران در اعتراض به ترويج بي‌بندوباري در جامعه توسط رضاخان اعتراض کردند، آن رژيم در مسجد گوهرشاد مشهد، به قتل عام آنان پرداخت و در آن مکان مقدس، گروه زيادي از معترضان را به شهادت رساند.

در زمان قدرت يافتن رضاخان، آزادي‌خواهاني بودند که با استبداد او به مبارزه برخاستند، ليکن آنان نيز يکي پس از ديگري سرکوب گرديدند. فشار و خفقان سياسي و اجتماعي در زمان رضاخان به اوج خود رسيد و كوچك‌ترين مخالفت، با سركوب شديد نيروهاي سركوبگر حكومت همراه مي‌گرديد.

آيت‌الله سيد حسن مدرس يکي از کساني است که منشأ مبارزات عليه رضاخان گرديد و خود در اين راه قدم‌هاي بزرگي برداشت. او که يکي از آزادمردان در عرصهٔ سياسي آن زمان بود، براي مبارزه با استبداد و ديکتاتوري رژيم و نيز درهم شکستن استعمار انگليس نقشي اساسي ايفا نمود. مدرس در دوران استبداد صغير، در کنار حاج آقا نورالله اصفهاني، به منظور تقويت مشروطه‌خواهان تلاش زيادي انجام داد و در مقابل اقبال‌الدوله، حاکم مستبد اصفهان ايستادگي کرد. پس از فتح تهران و پيروزي مشروطه‌خواهان، صمصام السلطنه، حاکم جديد اصفهان درصدد تبعيد روحانيون از جمله مدرس برآمد. ليکن به سبب اعتراضات مردمي ناچار گرديدند او را از تبعيد به سراي خويش بازگردانند.

او که در مجلس دورهٔ دوم به عنوان مجتهد طراز اول نظارت بر قوانين را بر عهده داشت، از وضع قوانين مغاير شرع و نيز قوانين تباه‌کنندهٔ حقوق افراد جلوگيري به عمل