مي‌کند. براي نمونه، در «رسالة الحقوق»[1] امام زين‌العابدين(عليه السلام)حق به چنين معنايي اطلاق شده است:

ـ حق خداي متعال بر انسان، حق انسان بر خودش.

ـ حق زبان، گوش، چشم، دست، پا، شکم و فرج که از اعضاي انسان‌اند.

ـ حق نماز، حج، روزه، صدقه و قرباني که از افعال آدمي‌اند.

پيداست که در همة اين موارد معناي اخلاقي حق مراد است و ارتباطي به حقوق اصطلاحي ندارد.

6. انسان‌شناسي و اهميت آن

بدون شک، تبيين و تعريف حقوق بشر، فرعي بر شناخت حقيقت بشر است. انسان‌شناسي در رويکرد اسلامي اهميت خاصي دارد و شناخت انسان ارتباط مستقيم با توحيد، نبوت، معاد، مسائل اخلاقي و احکام اجتماعي مي‌يابد. اکنون به طور اجمال به اين موارد اشاره مي‌کنيم:

1 ـ 6. توحيد و انسان‌شناسي

همان گونه که شناخت حضورى انسان، راهى است براى شناخت حضورى حق كه راه عرفان و شهود است، شناخت حصولى آدمى، راه شناخت حصولى پروردگار است و با تأمل در اسرار و حكمت‌هايى ارتباط مى‏يابد كه خداوند متعال در وجود انسان نهاده است و شناخت آنها موجب افزايش معرفت آدمى به خدا و صفات الاهي مي‌‌گردد.

آنچه در وجود گستردة آدمى، به وديعت نهاده شده، نشانه‏هاى علم و قدرت و