مذهب هندى، نوعى گرايش به عرفان وجود داشته است. اين مطلب حتى در مورد يهوديت نيز كه پيروان آن در بين همه اديان، بيش از همه گرايش به ماديات دارند صادق است. يهوديان، هم اعتقاداتشان آميخته به جسم و ماده است، به طورى كه كتاب توراتِ تحريف شده، خدا را به صورت جسم معرفى مى‌كند، و هم انگيزه‌ها و انديشه‌هاى يهوديان، انديشه‌هاى ماده‌گرايانه و ماده‌پرستانه است و علاقه‌اى كه يهوديان به مال، ثروت و امور دنيا دارند در كمتر قومى ديده مى‌شود؛ ولى با اين وجود در برخى از دانشمندان و علماى يهود گرايش‌هاى عرفانى ديده شده است. حتى پاره‌اى از بزرگان يهود از بزرگان عرفان به شمار رفته‌اند كه برخى از آن‌ها معاصر حضرت عيسى(عليه السلام)بوده‌اند. در ميان مسيحيان نيز فرقه‌هايى كه گرايش‌هاى عرفانى داشته‌اند بسيار زياد بوده و اكنون نيز به نسبت فراوان هستند.

بنابراين در مذاهب معروف دنيا، اعم از مذاهب ابراهيمى، و مذاهبى نظير هندوئيسم و بوديسم كه به صورت آيين‌هاى بت‌پرستى در آمده‌اند، گرايش‌هاى عرفانى وجود داشته و بزرگانشان كسانى بوده‌اند كه در راه تكامل معنوى و عرفانى، رياضت‌ها