مطلب ديگرى كه بدان اشارت رفت اين بود كه در مبحث تقليد به سه نكته بايد توجه داشت: نكته اول: در چه مواردى مى‌‌توان و بايد تقليد كرد؟ نكته دوم: از چه كسى بايد تقليد كرد؟ و نكته سوم: با چه انگيزه‌‌اى بايد تقليد كرد؟ پاسخ اجمالى اين است كه اساساً در مواردى كه انسان نياز به معرفت و شناختى دارد و آن معرفت براى او فراهم نيست و ابزار و راه صحيحى كه او را به آن معرفت برساند نمى‌‌شناسد و يا قدرت فكرى او ضعيف است و يا فرصت كافى براى انديشيدن و فراهم ساختن آن معرفت ندارد و به هر دليلى از پيش خود نمى‌‌تواند پاسخى قطعى به نياز خويش پيدا كند، مى‌‌تواند تقليد كند. همچنين از كسانى بايد پيروى و تقليد كند كه در زمينه نيازمندى انسان، معرفت و آگاهى لازم را دارند و مى‌‌توان در پرتو تقليد از آنها به معرفت و شناخت صحيح دست يافت. بالطبع اين نكته نيز روشن مى‌‌شود كه انگيزه انسان در تقليد بايد كشف حقيقت باشد. چون ما به دنبال حقيقت هستيم تا بدان عمل كنيم، و چون خودمان حقيقت را نمى‌‌شناسيم، از كسانى تقليد مى‌‌كنيم كه به آن حقيقت واقف هستند و مى‌‌توانند ما را بدان رهنمون گردند. بى‌‌شك چنين تقليدى صحيح و خردمندانه است. اما گاهى انسان با انگيزه كشف حقيقت از ديگران تبعيت نمى‌‌كند، بلكه كوركورانه و با انگيزه‌‌هاى ناصحيح و غيرمنطقى به دنبال ديگران راه مى‌‌افتد و از آنان تقليد مى‌‌كند. اين تقليدهاى كوركورانه گاهى با انگيزه تعصبات قومى انجام مى‌‌گيرد و مردمى تنها بدان دليل كه نياكانشان مرام و عقيده‌‌اى داشته‌‌اند و به سنت‌‌هايى عمل مى‌‌كرده‌‌اند، از سنت‌‌ها و عقايد نياكانشان پيروى مى‌‌كنند؛ هرچند آنها نادرست باشند. با توجه به خطراتى كه چنين تقليدى براى جامعه دارد، در قرآن كراراً از تقليد و تبعيت كوركورانه از نياكان نكوهش شده است.

گاهى تقليد كوركورانه از سوى كسانى صورت مى‌‌پذيرد كه احساس حقارت و بى‌‌هويتى مى‌‌كنند و صرفاً براى خودنمايى و كسب شهرت و شخصيت، از