شکوفا مي‌شوند و تمايلات و خواسته‌هاي مايل به تقوا به‌تدريج رشد مي‌کنند و شکوفا مي‌گردند.

گاهي بين تمايلات دنيوي تزاحم رخ مي‌دهد؛ مثلاً کسي که نيازمند تشکيل خانواده، تهيه سرپناه و مسکن و منبع درآمد و شغل است، بايد به کار و تلاش و تهيه سرمايه کافي براي تأمين آن خواسته‌ها بپردازد، در نتيجه لازم است که از برخي از اميال خود نظير راحت‌طلبي و تنبلي صرف‌نظر کند. آن قوه‌اي که او را وامي‌دارد که براي تشکيل خانواده و تهيه مسکن و امکانات زندگي از بخشي از خواسته‌هايش صرف‌نظر کند عقل است. کار عقل مقايسه بين اميال مهم‌تر، باارزش‌تر و پاياتر با اميال پست‌تر و کم‌ارزش‌تر و حکم به ترجيح اميال دسته اول بر اميال دسته دوم است. به‌عنوان نمونه، دانشجو و دانش‌آموزي که مشغول تحصيل است نياز به راحتي و تفريح نيز دارد. اما او براي کسب موفقيت لازم است که به‌خصوص در ايام امتحان بيشتر وقت خود را به درس ‌خواندن سپري کند و از خواب، خوراک، راحتي‌ها و شب‌نشيني‌ها بکاهد و از تماشاي فيلم و سريال صرف‌نظر کند. چون او با نور عقل که خداوند در وجودش قرار داده درمي‌يابد که در نتيجه درس خواندن و موفقيت در تحصيل به شغل مناسبي دست ‌مي‌يابد و به تهيه خانه، امکانات زندگي و تشکيل زندگي خانوادگي مي‌پردازد و بي‌ترديد لذت درس خواندن بيشتر و بادوام‌تر از لذت‌هاي کم‌ارزش‌تر مادي، چون لذت خوش‌گذراني و شب‌نشيني است.

برتري لذت‌هاي پايدار

خداوند متعال انسان را از نور باطن و نور عقل برخوردار ساخته که به مقايسه بين خواسته‌هاي خود بپردازد. عقل در مقام مقايسه دو ملاک فطري براي ترجيح پاره‌اي از خواسته‌ها بر ديگر خواسته‌ها دارد: ملاک اول مربوط به دوام و پايداري لذت است که