وَعِبادُ الرَّحْمنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الأَْرْضِ هَوْناً وَإِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاما؛[1] و بندگان خداى رحمان كسانى‌اند كه روى زمين به نرمى [و بى‌تكبر] راه مى‌روند، و چون نادانان ايشان را مورد خطاب قرار دهند [و سخنان نابخردانه گويند] به ملايمت پاسخ مى‌دهند.

دو وصف عبادالرحمان: تواضع، و برخورد متين با جاهلان

همچنان كه در جلسه قبل بيان كرديم، يكى از شيوه‌هاى بيان مطالب در قرآن اين است كه با ذكر عنوانى خاص، صفات ممدوح و مطلوبى در معرفى آن عنوان ذكر مى‌گردد، كه به نمونه‌هايى از آن در جلسات پيشين اشاره كرديم. يكى از اين نمونه‌ها آيات ابتدايى سوره مؤمنون بود كه در توصيف «مؤمنان مفلح» صفاتى را ذكر كرده، و ديگرى آيات ابتدايى سوره بقره بود كه در توضيح «متقين» صفاتى را بيان مى‌كند و در پايان نيز متقين را همان «مفلحان» معرفى مى‌كند و اين دو عنوان را بر يكديگر تطبيق مى‌نمايد.

نمونه‌اى ديگر از اين آيات كه بحث آن را از جلسه قبل آغاز كرديم، آياتى از سوره فرقان بود كه به معرفى «عباد الرحمان» پرداخته است. در جلسه پيشين مقدارى درباره خود عنوان «عباد الرحمان» بحث كرديم و مطالبى در اين زمينه طرح شد. اكنون در ادامه بحث، به بررسى صفاتى مى‌پردازيم كه در توصيف عبادالرحمان ذكر شده است. در اولين آيه دو صفت بيان گرديده است: الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الأَْرْضِ هَوْناً وَإِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً.

براساس اين آيه يكى از اوصاف عبادالرحمان اين است كه به نرمى و آرامى و با