نام کتاب : انسان و سرنوشت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 8
مسأله سرنوشت و قضا و قدر ، چه از نظر موضوعی و چه از نظر هدف
تعلیماتی ، در ردیف مسائل فلسفی است ، ولی در این رساله در ردیف
مسائلی قرار گرفته که نه از لحاظ موضوع با آنها مرتبط است و نه از لحاظ
نتیجه و هدف تعلیماتی .
این مسأله در این رساله جزء یک سلسله بحثها تحت عنوان " بحثهایی از
علل انحطاط مسلمین " واقع شده است که شامل موضوعات و جریانات و مسائل
گوناگون است . موضوعاتی که تحت این عنوان قابل بحث است ، بعضی تاریخی
و بعضی روانی یا اخلاقی یا اجتماعی و یا صرفا دینی و احیانا فلسفی است .
بنابراین مباحثی گوناگون که در ردیفهای متعدد قرار دارند ، جزء این سلسله
مباحث واقع میشوند .
آنچه این مباحث گوناگون را به یکدیگر پیوند میدهد ، تحقیق در اثرات
مثبت و منفی این امور در ترقی و انحطاط اجتماع اسلامی است .
علیهذا منظور از طرح این مسأله در این رساله اولا تحقیق در این جهت
است که آیا اعتقاد به سرنوشت ، آن طور که قواعد برهانی فلسفی ایجاب
میکند ، از نوع عقاید و افکاری است که معتقدین خود را به سستی و تنبلی
میکشاند و مردمی که به این عقیده میگرایند خواه ناخواه به انحطاط کشیده
خواهند شد ، یا این عقیده اگر درست تعلیم داده شود ، چنین تأثیر سوئی
ندارد ؟ ثانیا اینکه اسلام این مسأله را چگونه و به چه طرزی تعلیم داده
است و تعلیم اسلامی در این زمینه چه تأثیری در روحیه پیروان اسلام داشته
است و میتواند داشته باشد ؟ و چون منظور این جهت بوده ، از تعرض فروع
و شاخههایی که با منظور نامبرده ارتباط ندارد خودداری شده است .
اینجانب درست به یاد ندارد که از چه وقت با مسأله علل انحطاط
نام کتاب : انسان و سرنوشت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 8