باب ( سى و نهم ) اعتقاد در تقيه [1] ابن بابويه رحمة الله عليه گويد : اعتقاد ما در باب تقيه آن است كه آن واجب است ، هر كه ترك تقيه نمود مانند كسى است كه ترك نماز نموده و به خدمت حضرت صادق عليه السّلام عرض شد كه : يا ابن رسول الله ما مىبينيم در مسجد مردى را كه فاش دشنام بدشمنان شما ميدهد و نامشان ميبرد ، آن حضرت فرمود : چه مرض دارد خدا لعنتش كند ما را در معرض اذيت مياندازد ، بتحقيق كه حقتعالى فرموده : دشنام مگوئيد

[1] گفته است شيخ مفيد رحمة اللَّه تعالى كه تقيه كتمان حق و پوشيده داشتن اعتقاد در آن است و متعرض نشدن مخالفين و ترك يارى نمودن با ايشان به چيزى كه به عقب در آورد ضررى را در دين و دنيا و فرض تقيه وقتى است كه بداند بالبديهة و يا مظنه قوى يعنى بر ضرر بهمرساند پس هر زمان كه نداند ضررى را در اظهار حق و نه مظنه قوى در آن داشته باشد واجب نباشد فرض تقيه و بتحقيق كه امر نموده‌اند حضرات ائمه صادقين عليهم السّلام جماعتى از شيعيان خود را بباز داشتن و نگاهداشتن خود از اظهار حق و در باطن و پوشيده نگاهداشتن آن از دشمنان دين و يارى نمودن به چيزى كه بر طرف كند شك را از ايشان در باره مخالفت ايشان و بود آن اصلح براى ايشان و حضرات ائمه عليهم السّلام امر ميفرمودند جماعتى ديگر را از اصحاب خود بسخن گفتن با خصمان و آشكارا نمودن امر حق با ايشان و خواندن ايشان بسوى امر حق ، به جهت دانستن ايشان عليهم السّلام كه ضررى نيست بر آن جماعت در آن . پس تقيه واجب مىشود بحسب آنچه ياد نموديم آن را ، و ساقط مىباشد فرض آن در مواضع ديگر به نحوى كه مقدم داشتيم آن را ، و شيخ ابو جعفر رحمه اللَّه تعالى اجمال نموده است گفتار را در آن و تفصيل نداده است آن را به نحوى كه ما بيان نموديم آن را و حكم نموديم آن را و حكم نموده است به آنچه اطلاق نموده است آن را در آن بدون تقيه نمودن بر خودش از براى ضايع نمودن فرض در تقيه و ترك نمودن مقتضاى آن زيرا كه كشف نموده است نفس خود را در آنچه اعتقاد نموده است آن را از حق بمجالس مشهوره خود و مقامات آنچنان كه معروف مىباشد و تصنيفات خود كه سير نموده است در آفاق و بر نخورده است مترجم گويد كه بعد از اين كلام در نسخه اصل بياضى ميبود و بعد از بياض چند سطرى ميبود كه مفاد محصلى به جهت ناتمامى نميداشت لهذا ترجمه نشد . مصحح اين نسخه سيد محمود بن سيد جعفر الموسوى گويد كه آن نواقص را كه در اصل بياض بوده ما يافتيم و بترجمه آن مبادرت نموديم ، اينك دنباله كلام شيخ مفيد عليه الرحمه است كه فرموده : و برنخورده است به تناقض بين افعال و اقوال خود و اگر شيخ ابو جعفر كلام در تقيه را در جاى خود مينهاد و آنچه را كه در لفظ مطلق آورده مقيد ميفرمود البته از تناقض خالى بود و حقيقة امر از براى كسانى كه راه راست مىطلبند در اين باب روشن و مبين ميگرديد و در فهم تقيه بر جويندگان بسته نميشد و در معنى تقيه بر اشكالى برنميخوردند و لكن شيخ ابو - جعفر بطريقه اصحاب حديث است در عمل كردن بظواهر الفاظ و عدول از طرق اعتبار و اين رائى است كه بر دين صاحبش ضرر دارد و كسى كه بر اين طريقه استوار باشد و عقل را به كار نبندد از دين حقايق و استبصار حق محروم است مفيد .