مگر كف . و نيز خداوند در آيه تيمم در قرآن كريم حد دستها را براى مسح نمودن معين و مقيد به مرفقين و آرنجها نكرده است ، زيرا در اين باره فرمود * ( « فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ » ) * ( نساء / 43 ) ولى در آيه وضوء حد دستها را براى شستن معين و مقيد به مرفقين نمود و گفت * ( « إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرافِقِ . » ) * دوم - اختلاف اخبار ، زيرا از برخى احاديث كه از طرق جامعه اهل سنت و شيعه نقل شده چنين استفاده مىشود كه در تيمم ، مسح پشت دو دست كفايت مىكند ، مانند روايتى كه از پيامبر در بداية المجتهد ( ج 1 ص 69 ) نقل شده كه فرمود : « انما يكفيك ان تضع بيديك ثم تنفخ فيهما ثم تمسح بهما وجهك و كفيك » و از برخى روايات استفاده مىشود كه در تيمم مسح پشت دو دست كفايت نمىكند ، بلكه بايد تا آرنجها مورد مسح قرار گيرد ، مانند : روايتى كه از پيامبر در همان كتاب نقل شده است كه فرمود : « و ان تمسح بيديك إلى المرفقين » بايد دو دست خود را تا آرنجها مسح كند . و از برخى ديگر استفاده مىشود كه در تيمم مسح از سر انگشتان تا آرنجها كفايت نمىكند ، بلكه بايد تا منكبها مسح شود ، مانند : حديث عمار كه در همان كتاب صفحه 7 نقل شده است و مىگويد : « تيممنا مع رسول الله فمسحنا بوجوهنا و أيدينا إلى المناكب » روزى با رسول خدا ( ص ) تيمم نموديم بدين گونه كه صورتها و دستهايمان را تا منكبها مسح كرديم .
ط - تيمم بر صعيد اصل وجوب تيمم بر صعيد ( خاك و يا مطلق روى زمين ) از ظاهر آيه مباركه ( 43 / نساء ) * ( « . . فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً » ) * و نيز از روايات بسيارى استفاده مىشود كه از آن جمله‌اند : روايتى كه از پيامبر خدا ( ص ) در كتاب وسائل الشيعه ( ج 2 ، باب 20 از ابواب تيمم ) روايت شد : « يا ابا ذر يكفيك الصعيد عشر سنين » و در باب 23 حديث 1 : « عليك بالصعيد فهو يكفيك » و نيز روايتى كه از امام صادق در باب 23 ، حديث 15 روايت شده : « ان رب الماء رب الصعيد فقد فعل احد الطهورين » و نيز از روايت ديگر در باب 25 ، حديث 3 : « يتيمم بالصعيد و يستبقى الماء فان الله عز و جل جعلها طهورا » و . . و بدين جهت گفته شده است در اصل تيمم بر صعيد جاى اجتهاد نيست ، زيرا دليل آن از نظر سند و دلالت تمام است و به همين سبب فقيهان مذاهب اسلامى در