اختلاف زبان بين ملل مختلف ايجاد كرده است از ميان بردارد، ابو ريحان زبان عربى و سريانى و عبرانى نيز ميدانسته است.

ابو ريحان آن چنان دانائى است كه هزار سال قبل بقانون تجربى اهميت داد و كار خود را بر اساس قوانين تجربى نهاد و بناى علوم طبيعى را بر اصول مسلم رياضى استوار كرد و براى حل معضلات علمى متوسل باستقراء و تجربه شد و صدها سال پيش از كبرنيك و گاليله در عقيده خود به متحرك بودن زمين اصرار ورزيد.

در كتاب التراث العلمى العربى آمده است كه: تا زمان ابو ريحان هيچ كس نتوانسته بود باوضاع علمى و ادبى و مدنيت هند بدرستى راه يابد و بطور قطع ابو ريحان آگاه‌ترين دانشمندان جهان اسلام بود باوضاع علمى و مدنى هندوستان.

او معارف و معلومات كشور خود ايران را بسرزمين هند برد و معارف اسلامى را كه بطور قطع در آن زمينه استاد بود به هندوستان برد و فلسفه يونان را آنچه كه بدست مسلمين رسيده بود به هنديان بياموخت.

از طرف غزنويان باصلاح اشتباهات حساب و تواريخ روم و سند و ما وراء النهر گماشته شد.

قانون علم جغرافيا را بنهاد، مدتها كارهاى علمى او مورد استناد ملل مشرق زمين بود در فلكيات پيشوا محسوب ميشد.

ابو الفداء از جداول جغرافيائى وى بهرهاى زيادى برگرفته است.

مردم مغرب زمين در شناخت هندوستان و تمدن آن سرزمين مديون ابو ريحانند.

وى روشن كرده است كه چگونه چشمه‌ها جوشان ميشود و چگونه ممكن است آبها را از عمق چاه‌ها و چشمه‌ها به قلاع و منارها جريان داد.

نسبت سطح درياها و آبهاى زيرزمينى را با سطح زمين در مناطق مختلف نموده است.

محيط زمين را بدست آورد و در آخر كتاب اسطرلابات خود معادلاتى براى احتساب نيمكره زمين آورده است كه دانشمندان مغرب زمين اين معادلات را بنام بيرونى ضبط كرده‌اند ماه و سال و ايام هفته را در نزد اقوام و ملل مختلف بيان كرده است.

اصول ترسيم را بر سطح كرده نموده است.

ابو ريحان در باب رؤيت و شعاع نظر و رأى ابن هيثم را پذيرفته است كه شعاع نيز از جسم مرئى به چشم آيد.

تاريخ بسيارى از ملتها را استخراج كرد و طول بلاد مختلف را از روى كسوف قمر و رؤيت آن در بلاد مختلف بدست آورده است.

قانون علم جغرافيا را بنهاد. تجربه و استقراء كه تا آن زمان چندان مورد توجه نبود بنام اصلى مسلم و قابل اعتماد پذيرفت، بناى علوم طبيعى را بر اصول‌