اين مثلّث را بر اسطوانه پيچند [1] چون زاويه ج كه حادّه است بزاويه ا كه قائمه است رسد در پهلوى خط ب ج كه وتر زاويه قائمه است خطّى بر اسطوانه كشند [2] از ج تا ب‌ [3] پس مثلّث فروتر آرند تا زاويه قائمه بنهايت خط رسد، و همين عمل كنند تا اين خط لولبى گرد اسطوانه تمام اندر آيد بر آن اندازه نقره‌ [4] كنند بر شكلى كه آن را عدسى خوانند.

شكل- 14 و چرخهاى كثير الرّفع چون در پهلوى يكديگر پرگار كنند رسن از استقامت چرخها ميل كند و بدان سبب آسان نگردد، پس واجب است كه چرخها را باستقامت يكديگر سازند بر اين جمله كه نموده آمد و اللّه اعلم بالصّواب پايان‌

[1] پيچد: خ- فاعل فعل شخص عامل است.

[2] كشد: ص.

[3] خ: رموز زوايا با (ص) فرق دارد امّا در اصل مطلب فرق نمى‌كند.

[4] نقر: خ.

توضيح: حضرت دوست دانشمند آقاى دكتر غلامحسين صديقى استاد دانشگاه ايّده اللّه يادآورى كردند كه صحيح كلمه (منجانيقون) كه در عبارت مفاتيح العلوم خوارزمى آمده (ميخانيقون) است بياء و خاء نه بنون و جيم و اللّه العالم.