responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : معيار العقول نویسنده : ابن سينا    جلد : 1  صفحه : 40

مثالش چون خواهيم كه بدين آلت سنگى را از بسيط [1] كوه جدا كنيم بعد از آنكه پيرامنش جدا كرده باشيم سر ب ر را از اسفين در وى جاى كنيم كه خط ب ر بسنگ رسد و مطرقه بر سر ا ج د ه متواتر [2] زنيم سنگ را بشكافد و از بسيط كوه جدا كند [3] و هر چند كه رأسش‌ [4] تيزتر بود فعلش قويتر بود و قوّت اين زياده‌ [5] از همه قوّتهاست كه شرح داده آمد ليكن‌ [6] كمّيت قوّتش در نشايد يافتن از بهر آنكه فعل وى‌ [7] بعد از قبول ضربست چون قوّت تير كه فعل وى بعد از قبول زه كمان است، و چون سنگ فلاخن كه فعل وى بعد از قبول قوّت‌ [8] بازوى اندازنده اوست‌ [9] و قوّت لولب نزديكست بقوّت اين‌ [10]


[1] سنگى از بسيط: ص.

[2] ص (متواتر) ندارد.

[3] گردد: خ.

[4] برّانش: خ تحريفست.

[5] زيادتر: خ.

[6] امّا: ص.

[7] فعلش: خ.

[8] خ (قوت) ندارد.

[9] خلاصه مقصود اين است كه قوّت اسفين محدود بحدّى معيّن نيست بلكه مانند قوّت تير كمان و سنگ فلاخن بسته بمقدار نيروى عامل باشد.

[10] يعنى قوت اسفين.

نام کتاب : معيار العقول نویسنده : ابن سينا    جلد : 1  صفحه : 40
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست