چون خواهند كه بدين آلت ثقل معلوم را بقوّت معلوم بر گيرند بايد كه نسبت‌ [1] قطر محور بقطر فلكه‌ [2] چون نسبت قوّت بود بثقل.

مثالش چون خواهيم كه ثقل ده من بقوّت منى برداريم چون ثقل ك محورى سازيم دو طرف او [3] مدوّر و ميان مربّع چون محور [4] اب و بر يك جانب آن چرخى سازيم چنانكه قطر آن ده بار چند قطر محور بود چون چرخ ع و گرداگرد چرخ دسته‌ها [5] سازيم چون دسته‌هاى ط- ل- م- ن- س- ف پس محور را بر دو قائمه نهيم چون دو قائمه ده آنگاه رسنى بياوريم و يك سر آن‌ [6] در محور بنديم و يك سر ديگر در ثقل ك چون رسن ص و دسته‌ها از پى‌ [7] يكديگر ميكشيم تا رسن بر محور پيچد [8] و ثقل بر بالا آيد چنانكه از صورت گذشته معلومست‌ [9]

[4] بايد نسبت: خ.

[5] فلك: خ.

[6] ص (او) ندارد.

[7] ص (محور) ندارد.

[8] دستها: ص- در حواشى پيش گفته شد.

[9] ص (آن) ندارد.

[1] در پى: خ.

[2] بپيچد: خ.

[3] معلوم گرديد: خ.