موجود در بطن راست كه از آن، قلب تغذيه نمايد به يقين نادرست مى باشد؛ زيرا غذاى قلب، تنها خون پراكنده شده از رگ‌هاى پراكنده در جرم قلب مى باشد ...

اين كه بطن سوم (وسط) چيست؟ آيا مجراى ارتباط است بين دو بطن چنانچه از نسخه چاپ تهران استفاده مى شود كه (يعدّه جالينوس دهليزا ومنفذا ليس ببطن) و جرجانى نيز در ذخيره، عين مفاهيم نسخه تهران را آورده است، يعنى جالينوس بطن سوم را دهليز و منفذ مى داند و بطن نمى داند. ابن سينا در تشريح شريان در كتاب اول از دو تجويف سخن مى گويد، پس منظور از بطن سوم در اينجا چيست؟

اهوازى‌ [1] وجود بطن سوم را انكار مى نمايد و مى گويد: «من التجويف الايمن الى التجويف الايسر منفذ تسميه قوم تجويفا ثالثا وليس كذلك ...».

داود انطاكى‌ [2] مى گويد:

«براى قلب سه بطن هست، بطن راست كه وريدها متصل مى باشند و بطن وسط كه در آن ارواح نضج مى يابند و بطن چپ ...».

پس حقيقت بطن سوم مبهم است. آنچه مسلم مى باشد اين است كه شيخ درباره عروق غذا رسان به قلب در كتاب نخست به وضوح سخن گفته است، در تشريح آئورت مى گويد:

«شريان ديگر كه بزرگ تر مى باشد و ارسطوطاليس آن را اورتى ناميده است، در ابتداى رويش از قلب دو شاخه مى فرستد، بزرگ‌ترين آن به دور سطح قلب دائره مى زند و در اجزاى آن پراكنده مى گردد».

اين تعبير از ابن سينا با شريان‌هاى كرونارى- اكليلى (تاجى) سازگار مى باشد.

مبدا وريدها قلب يا كبد

در تشريح اين كه مبدأ رگ‌هاى ساكن، قلب است يا كبد، بين گذشتگان اختلاف نظر بوده است.

[1] اهوازى، كامل الصناعة، ج 1، ص 108.

[2] داود انطاكى، النزهة المبهجة در هامش تذكره، ص 134.