نگاشته‌هاى امام فخر رازى است، در حلّ عبارت‌هاى دشوار نجاة كارگشا و كار آمد است، اسفراينى درين شرح عمدة پس از نقل كلام شيخ به تفسير محتوايى گفتار شيخ مى‌پردازد و سپس وارد عبارت شيخ گرديده و فقط بخش‌هاى دشوار آن را با استفاده از واژه «قوله» شرح مى‌دهد؛ حال با توجه به مجموع تفسيرهاى‌ [1] وى از عبارات شيخ مطالب زير به چشم مى‌خورد:

انتقادهاى شارح بر شيخ‌

عدم صحت احاله شيخ به منطق نجاة، چه در نجاة گفتگويى از آن نشده است.

«المذكور منها في منطق هذا الكتاب ليس كذلك، لأنّه لم يذكر شيئا يسيرا منه.»/ 64 نقد كثرت حاصل در صادر اول به آن كه نظريه فلاسفه مشاء، بيانى بدون برهان است.

«و اعلم أنّه دعوى بريئة عن البرهان.»/ 419 نقد كلام شيخ در تقرير بحث، همچو بحث وقوع حركت جهت حصول كمال.

«و اعلم أنّ هذا الكلام غير تامّ.»/ 359 نقد عبارت شيخ نظر به محتوا

[1] . مراد تفسير بخش إلهيات است نه تمام شرح‌