(مسألة 1075 ) اگر در پيشانى دمل و مانند آن باشد، چنان‌كه ممكن است بايد با جاى سالم پيشانى سجده كند. و اگر ممكن نيست بايد زمين را گود كند و دمل را در گودال و جاى سالم را به مقدارى كه براى سجده كافى باشد بر زمين بگذارد.
(مسألة 1076 ) اگر دمل يا زخم تمام پيشانى را گرفته باشد، بنابر احتياط بايد به يكى از دو طرف پيشانى و چانه اگرچه به تكرار نماز باشد سجده كند، و اگر ممكن نيست فقط به چانه، و اگر به چانه هم ممكن نيست، بايد براى سجده اشاره كند.
(مسألة 1077 ) كسى كه نمي‌تواند پيشانى را به زمين برساند بايد به قدرى كه مى‌تواند خم شود و مهر يا چيز ديگرى را كه سجده بر آن صحيح است، روى چيز بلندى گذاشته و طورى پيشانى را بر آن بگذارد كه بگويند سجده كرده است ولى بايد كف دستها و زانوها و انگشتان پا را به طور معمول به زمين بگذارد.
(مسألة 1078 ) اگر چيز بلندى نباشد كه مهر يا چيز ديگرى كه سجده بر آن صحيح است بگذارد لازم است كه مهر يا چيز ديگر را با دست بلند كرده و بر آن سجده نمايد.
(مسألة 1079 ) كسى كه هيچ نمى‌تواند سجده نمايد بايد براى سجده با سر اشاره كند و اگر نتواند بايد با چشمها اشاره نمايد، اگر با چشمها هم نمى‌تواند اشاره كند بنابر احتياط مستحب با دست و مانند آن براى سجده اشاره كند و در قلب نيز نيت سجده نمايد.
(مسألة 1080 ) اگر پيشانى بى‌اختيار از جاى سجده بلند شود، چنان‌چه ممكن باشد بايد نگذارد دوباره به‌جاى سجده برسد، و اين يك سجده حساب مى‌شود، چه ذكر سجده را گفته باشد يا نه، و اگر نتواند سر را نگه دارد و بى‌اختيار دوباره به‌جاى سجده برسد، روى هم يك سجده حساب مى‌شود و اگر ذكر نگفته باشد بنابر احتياط بايد بگويد.
(مسألة 1081 ) جايى كه انسان بايد تقيه كند مى‌تواند بر فرش و مانند آن سجده نمايد، و لازم نيست براى نماز به‌جاى ديگر برود، ولى اگر بتواند بر حصير يا چيزى كه سجده بر آن صحيح مى‌باشد، طورى سجده كند كه به زحمت نيفتد، نبايد بر فرش و مانند آن سجده نمايد.
(مسألة 1082 ) اگر روى تشك پر و مانند آن سجده كند، درصورتى كه بدن روى آن آرام نگيرد باطل است.
(مسألة 1083 ) اگر انسان ناچار شود كه در زمين گل نماز بخواند، چنان‌چه آلوده شدن بدن و لباس براى او مشقت ندارد، بايد سجده و تشهد را به طور معمول به‌جا آورد، و اگر مشقت دارد، در حالى كه ايستاده، براى سجده با سر اشاره كند و تشهد را ايستاده بخواند، و نمازش صحيح است.
(مسألة 1084 ) در ركعت اول و ركعت سومى كه تشهد ندارد مثل ركعت سوم نماز ظهر و عصر و عشا احتياط مستحب اين است كه بعد از سجدة دوم قدرى بى حركت بنشيند و بعد برخيزد.