انديشه‌هاى اخلاقى در شاهنامه فردوسى‌

ملك الشعراى بهار

سجاياى اخلاقى و ملكات فاضله، در تأمين سعادت بشر، بسيار اهميت دارد، اگر اخلاقيات در جامعه‌اى وجود نداشته باشد، زندگى در آن‌جامعه همچون جهنمى مى‌شود.

آن كس خوشبخت و سعادتمند است كه جان خود را از پليدى‌ها پاك كند و روح خويش را از ناپاكى‌ها برهاند و آن كس كه خود را به آلودگى‌ها، آلوده كند و به ناپاكى‌ها بگرايد، بدبخت است: «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها. وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها.» 1 يعنى البته، هركس روان خود را، پاكيزه ساخت، رستگار شد و هركس آن‌را آلوده ساخت بى‌بهره شد و نااميد گشت.

بشر آن زمان مى‌تواند خوشبخت باشد و به سعادت واقعى برسد كه علاوه بر برخوردارى از سرمايه‌هاى مادى و حيات برونى، به همان اندازه هم به معارف و معنويات كه مايه كمال روح انسانى است، توجّه كند، از معنويات و اخلاقيات نيز بهره ببرد و خود را به صفات عالى انسانى متجلّى سازد، وظيفه‌شناس باشد، درستكار باشد انصاف و دادگرى را رعايت كند، پرهيزكارى را شعار خود سازد.

مردمى كه در علم و صنعت پيشرفت كرده‌اند ولى از لحاظ اخلاق، ترقّى نكرده‌اند مردمى سعادتمند و پيشرفته، نيستند قرآن كسانى را پيشرفته مى‌داند كه هم در