نگرشهاى اجتماعى حجّ‌

يكى از حكمتهاى بزرگ حجّ، اين راهپيمائى ايمانى و الهى فهميدن اين نكته است كه دين رابطه فردى انسان با خدا نيست بلكه نظامى است اجتماعى كه بر تمامى جهات زندگى تأثير مى‌گذارد.

اجتماعى بودن دين همچنين از برگزارى نماز جمعه و جماعات و بيشتر شعائر الهى كه به تعظيم آنها در آيه‌ (وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ) [1] امر شده است برداشت مى‌شود.

سكون و جمود مشكل بشريّت‌

پر واضح است كه انسان به خودى خود ساكن مى‌باشد؛ تفسير و تحوّل او از حالت سكون به زندگى فعّال از جمله اعمالى است كه در بستر تمدّن و با اراده و آگاهى صورت مى‌گيرد. بدون آگاهى و اراده انسان از ذات ساكن خود رهايى نخواهد يافت و نخواهد توانست در