قُلْ هُوَ الرَّحْمنُ آمَنَّا بِهِ وَعَلَيْهِ تَوَكَّلْنَا فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ‌ [1].

«بگو: او خداى رحمن است به او ايمان آورديم و بر او توكّل كرديم و زودا كه خواهيد دانست چه كسى در گمراهى آشكار است.»

چ- بدين ترتيب مؤمنان را مى‌بينيد كه هنگام رويارويى با خطر به دژ توكّل بر خدا پناهنده مى‌شوند. خداوند مى‌فرمايد:

الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِيمَاناً وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ‌ [2].

«كسانى كه مردم گفتندشان كه مردم براى جنگ با شما گرده آمده‌اند از آنها بترسيد و اين سخن بر ايمانشان بيفزود و گفتند: خدا ما را بسنده است و چه نيكو ياورى است.»

چهارم- توكّل، تجلّى كننده اسماء خداوندى:

يك- در لحظه تصميم‌گيرى، نفس انسان همه نيروهاى عقلىِ خود را گرد مى‌آورد و دل مؤمن، كرانه‌هاى شناخت الهى را در خود فراهم مى‌كند و دراين هنگام است كه اسماء الهى در وجود او جلوه مى‌يابند و دل به نور خدا پيوند پيدا مى‌كند وآدمى تصميم شجاعانه خود را مى‌گيرد. خداوند مى‌فرمايد:

إِذْ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَرَضٌ غَرَّ هؤُلَاءِ دِينُهُمْ وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ‌ [3].

«و (به ياد آور) هنگامى را كه منافقان و آنها كه در دلهايشان بيمارى است مى‌گفتند: اين گروه (مسلمانان) را دينشان مغرور ساخته است. و (آنها نمى‌دانستند كه) هركس بر خدا توكّل كند، (پيروز مى‌گردد) خداوند قدرتمند و حكيم است.»

از همين آيه است كه اختلاف ميان وضع مؤمن و كافر را درمى‌يابيم، زيرا كافر در سلول نفس خويش زندانى است. او مؤمنان را به غرور، موصوف مى‌كند در حالى كه‌