حقيقت كدام است؟ فرمود: تصديق در قلب و نهفته داشتن اين كه ديگر به گناهى كه از آن طلب آمرزش كرده باز نمى‌گردد. كميل مى‌گويد: پس اگر چنين كنم جزء استغفار كنندگان خواهم بود؟ امام عليه السلام فرمود: نه‌. كميل گفت: پس چگونه است؟ امام عليه السلام فرمود: زيرا تو هنوز به اصل آن نرسيده‌اى. كميل مى‌گويد: پس اصل استغفار، كدام است؟ امام عليه السلام مى‌فرمايد: بازگشت به توبه از گناهى كه از آن استغفار كرده‌اى، و اين نخستين درجه عابدان و ترك گناه است. وطلب آمرزش، اسمى است كه براى شش معنا قرار گرفته است: نخستين آنها پشيمانى از گذشته است و دوم تصميم به عدم بازگشت بدان وسوم‌، اينكه حقوق ميان خود و ديگران را بپردازى و چهارم، اينكه حقّ خدا را در هر فريضه‌اى ادا كنى و پنجم، اينكه گوشتى را كه از حرام، روييده است ذوب كنى تا جايى كه پوست به استخوان رسد و آنگاه گوشت نو برويد و ششم اينكه جسم را به رنج طاعت بچشانى چنانكه لذّت معصيت را بدو چشانده‌اى. [1]»

چهارم- استغفار، موجب اميدوارى‌

اميرالمؤمنين عليه السلام مى‌فرمايد:

«در شگفتم از كسى كه نوميد مى‌شود در حالى كه امكان استغفار دارد. [2]»

پنجم- استغفار، بهترين دعا

از امام صادق عليه السلام به نقل از پدرانش عليهم السلام آمده است كه فرمود:

«پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: برترين عبادت گفتن «لا اله الَّا اللَّه، ولا حول ولا قوّة الّا باللَّهِ است و بهترين دعا استغفار است و آنگاه پيامبر صلى الله عليه و آله اين آيه را تلاوت فرمود:

فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَاإِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ.... [3]»

«پس بدان كه همانا خدايى جز اللَّه نيست و براى گناهت آمرزش بخواه.»