خداوند، مؤمن را در شمار فرشتگان و يا صالحانى قرار مى‌دهد كه در برابر خداوند به سجده مى‌افتند و يا از اين روست كه خداوند در نماز جماعت به سجده فرمان داده است.

سوم- پيوند سجده با نماز:

به جا آوردن خود سجده، واجب و فريضه‌اى است بر مؤمن، و ركنى اساسى از نماز به شمار مى‌آيد. از همين رو به جا آوردن فريضه سجده از طريق اداى نماز صورت مى‌پذيرد، ولى خود به عنوان عملى مستحبّ، باقى مى‌ماند و در پاره‌اى موارد، هنگامى كه آيات خاصّى از قرآن، خوانده مى‌شوند، سجده واجب مى‌گردد:

الف- سجده يعنى افتادن بر زمين و ساييدن پيشانى بر خاك و آنگاه تسبيح، تحميد، گريه و خشوع به درگاه الهى. از همين رو قرآن كريم، به طور مشروح سجده كامل همراه با شرايط، اوقات و اذكار آن را بيان مى‌كند. خداوند مى‌فرمايد:

قُلْ آمِنُوا بِهِ أَوْ لَاتُؤْمِنُوا إِنَّ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ مِن قَبْلِهِ إِذَا يُتْلَى‌ عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ سُجَّداً* وَيَقُولُونَ سُبْحَانَ رَبِّنَا إِن كَانَ وَعْدُ رَبِّنَا لَمَفْعُولًا* وَيَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ يَبْكُونَ وَيَزِيدُهُمْ خُشُوعاً [1].

«بگو: خواه بدان ايمان بياوريد و يا ايمان نياوريد آنان كه از اين پيش دانش آموخته‌اند چون قرآن برايشان تلاوت شود سجده‌كنان بر روى درمى‌افتند* و مى‌گويند: منزّه است پروردگار ما. وعده پروردگار ما انجام يافتنى است. و به رو درمى افتند و مى‌گريند و بر خشوعشان افزوده مى‌شود.»

حديث شريفى حكمت سجده بويژه در نماز را بيان مى‌كند. از اميرالمؤمنين عليه السلام پيرامون مفهوم سجده سوأل شد، حضرت عليه السلام فرمود:

«مفهوم آن اين است كه مرا از آن آفريدى يعنى از خاك و مفهوم سر از سجده برداشتن آن است كه مرا از خاك بيرون آوردى، سجده دوّم: و به سوى آن باز مى‌گردانى و بالا آوردن سر از سجده در بار دوم بدين معناست كه بار ديگر مرا از