فصل هفتم: جعاله‌

كسى به امام صادق (ع) عرضه داشت كه: چه بسا شخصى را امر مى كنيم تا زمين وخانه وغلام وكنيزى براى ما بخرد ودر عوض ما براى او مزدى را به صورت جعاله در نظر مى گيريم، پس امام فرمودند: اشكالى ندارد [1].

جعاله چيست؟

1- جعاله عبارت است از پايبندى به پرداخت مزدى معين در ازاى يك عمل.

شخص پرداخت كننده مزد را در اصطلاح فقهى «جاعل» وشخص انجام دهنده‌ى كار را «عامل» وكارمزد مورد نظر را «جُعل» مى‌گويند.

نمونه‌هاى عينى‌

2- جعاله مصداقهاى فراوانى دارد كه به برخى از آنها اشاره مى‌كنيم:

الف: پاداشهايى كه براى يابندگان مال، انسان، حيوان، وسيله نقليه، سند وياچيزهاى ديگرى از اين قبيل كه گم شده ويا به سرقت رفته‌اند، تخصيص مى‌يابند.

ب- جوايزى كه در ازاى دستاوردهاى علمى، ادبى، هنرى، همچون نگارش يك رساله علمى، حل يك مسأله علمى، نقاشى كردن يك تابلوى زيبا، به صحنه‌آوردن يك نمايش خوب و ... تعيين مى‌شوند.

ج: جوايزى كه براى نفرات برتر درسى وكارى يا كارگران وكارمندان نمونه يا نفرات برگزيده از دانشمندان يا دانشجويان ومانند اينها قرار داده مى‌شود.

د: پاداشهايى كه براى ميزان معيّنى از كار كه فراتر از حد متوسط باشد، در نظرگرفته مى‌شوند، مثلًا پاداشى كه براى معلم سواد آموزى كه طى يك سال بتواند