2- از آن جا كه انسان دو جريان مثبت و منفى را در بردارد، لذا حركت تاريخ در دو حلقه جريان مى‌يابد يكى حلقه منافع شخصى و ديگر حلقه رسالت.

ويژگيهاى بارز فلسفه قرآن‌

در مباحث گذشته با عناصر داخلى فلسفه قرآن آشنا شديم و حال به بحث پيرامون چهره خارجى اين عناصر مى‌پردازيم.

ويژگيهاى اين چهره بسيار است ولى آشكارترين آنها سه ويژگى است كه عبارتند از:

1- واقعيت‌

فلسفه واقع بينانه قرآن كه به تمامى حقايق موجود ايمان دارد:

الف- به خداوند حق و اسماء او ايمان داشته و پديده‌ها را به عنوان حقايقى ملموس باور دارد.

ب- فلسفه قرآنى به تفاوتهاى اين حقايق با يكديگر ايمان دارد لذا به انسان به عنوان انسان و به پديده زنده به عنوان پديده زنده و به گياه به عنوان گياه و به جماد به عنوان جماد باور دارد و هر فردى را داراى هويتى خاصّ مى‌داند.

ج- انسان- همچنان كه قرآن نيز بدان ايمان دارد- داراى جوانبى مثبت و منفى است و برنامه‌هاى زندگى بايد با تصديق و به رسميت شناختن جوانب منفى طراحى شود تا بتوان بدون گرفتار شدن در