س 513- كسى كه پول از ديگران قرض كرده، و مقرض از
مقترض ربا گرفته چنانچه بخواهد آن مبلغ اضافى (ربا) را استرداد نمايد
پرداخت خمس آن واجب است يا نه؟ ج - بلى پس از استرداد اگر از ارباح خمس نداده بوده بايد خمس آن را بدهد. س 514- شخصى در بين سال خود پولى قرض نموده و زمين خريده است و اكنون قيمت آن زياد شده است، وظيفه او را بيان فرمائيد. ج - در مفروض سؤال تعلق خمس بر زايد بعد از فروش است. س 515- شخصى كه مىخواهد اموال خود را مخمس كند و
ديونى از قبيل ديون مؤونه يا تجارتى از قبيل زكات يا رد مظالم قطعى يا
احتياطى دارد آيا مىتواند همه يا بعض اين ديون را استثنا كند و بقيه را
تخميس نمايد يا نه و در فرض استثنا اگر چه اموال مؤونه احتياج به تخميس
ندارد ولكن در شمول آن ديون به اين اموال فرقى مابين اموال مؤونه و اموال
سرمايه در اين باب است يا نه؟ ج - اما ديون مؤونه چنانچه قبل از ظهور ربح بوده
لازم است تخميس شود، و اگر بعد از ظهور ربح باشد مورد تعلق خمس نيست، و اما
ديون تجارت اگر دين همين سال باشد استثنا مىشود و مورد تعلق خمس نيست،
كسى كه زكات مديون است لازم است تخميس نموده تأديه نمايد، و رد مظالم چه
قطعى و چه احتياطى اگر نسبت به سال فعلى باشد استثنا مىشود و تخميس لازم
نيست، اما اموال سرمايه اگر سرمايه به مقدار مؤونه يك سال بوده كه اگر آن
را صرف مؤونه مىكرد زايدى نداشت، مورد تخميس نيست، و اگر زايد بر اين
مقدار بوده