نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 900
مناجات شاکین
این مناجات معروف به «مناجات شاکین» است، که امام علیهالسلام در این
مناجات از نفس خود شکوه کرده و از خداوند به شرح ذیل درخواست اصلاح حال آن
را دارد. «الهی الیک اشکو نفسا بالسوء امارة و الی الخطیئة مبادرة، و
بمعاصیک مولعة، و لسخطک متعرضة، تسلک بی مسالک المهالک، و تجعلنی عندک اهون
هالک، کثیرة العلل طویلة الأمل، ان مسها الشر تجزع، و ان مسها الخیر تمنع،
میالة الی اللعب و اللهو مملوة بالغفلة و السهو، تسرع بی الی الحوبة، و
تسوفنی بالتوبة. الهی اشکو الیک عدوا یضلنی، و شیطانا یغوینی، قد ملأ
بالوسواس صدری، و احاطت هواجسه بقلبی، یعاضد لی الهوی، و یزین لی حب
الدنیا، و یحول بینی و بین الطاعة و الزلفی. الهی الیک اشکو قلبا قاسیا مع
الوسواس متقلبا، و بالرین و الطبع متلبسا، و عینا عن البکآء من خوفک جامدة،
و الی ما یسرها طامحة. الهی لا حول و لا قوة الا بقدرتک، و لا نجاة لی من
مکاره الدنیا الا بعصمتک، فاسالک ببلاغة حکمتک، و نفاذ مشیتک، ان لا تجعلنی
لغیر جودک متعرضا، و لا تصیرنی للفتن غرضا، و کن لی علی الأعداء ناصرا، و
علی المخازی و العیوب ساترا، و من البلآء واقیا و عن المعاصی عاصما، برافتک
و رحمتک یا ارحم الراحمین». «خدایا از نفس خویش که مرا به بدیها وا
میدارد و به سوی هر خطایی میشتابد و به نافرمانی تو بسیار حریص است و مرا
در معرض خشم تو در میآورد و همواره به راه هلاکت میکشاند، به پیشگاه تو
شکایت میکنم، و مرا در نزد تو خوارترین هلاک شده قرار داده است؛ نفسی که
تعللش در طاعت و بندگی تو و آرزویش در دنیا بسیار است اگر شری به او رو
آورد بیتابی میکند و اگر خیری به او رسد، از احسان به دیگران مانع میشود
سخت به لهو و لعب متمایل و از غفلت و فراموشی آکنده است مرا بسرعت به سوی
مهالک میکشاند و توبهام را به تأخیر میاندازد. خداوندا به درگاه تو از
دشمنی نفس خود شکایت دارم که مرا گمراه میسازد و نیز از شیطانی که به راه
باطل میکشاند و سینهام را از وسوسهها مملو کرده و خیالپردازیهایش بر دلم
احاطه نموده است؛ به هوا پرستیم کمک کرده و حب دنیا را برایم جلوه میدهد و
بین من و اطاعت و تقرب به تو جدایی میافکند. خدایا از دلی سخت که با
دست وسوسه دگرگون شده و زنگار خود سری و طمع در پوشیده و از چشمی که از بیم
عذاب تو اشک بریزد و به هر چه خوش آید مینگرد، به پیشگاهت شکایت دارم.
الهی مرا قوت و نیرویی جز به وسیله قدرت تو نیست و راه نجاتی از ناگواریهای
دنیا جز به حفظ و نگهداری تو ندارم پس به حکمت بالغه و اراده نافذت
درخواست دارم که مرا جز به معرض جود و احسان خودت در نیاوری و هدف تیر بلا و
آشوبم نگردانی و مرا بر دشمنان پیروز گردانی و بر رسوایی و عیبهایم پرده
پوشی کنی و مرا از بلاها نگهداری و از گناهان حفظ کنی به رحمت و رأفت خودت
ای بخشدهترین بخشایندگان...» امام علیهالسلام در این مناجات درباره
نفس آدمی و بیماریها و اهداف ناروای او که انسان را از یاد خدا بازمیدارد و
در ورطه شر عظیم میاندازد، سخن گفته است که از جمله بیماریهای خطرناک نفس
موارد ذیل است: الف- مبادرت بر خطاها و گناهان؛ ب- در معرض خشم و غضب خدای تعالی قرار گرفتن؛ ج- آرزوهای طولانی که انسان را از اطاعت و یاد خدا بازمیدارد؛ د- گرایش به لهو و لعب؛ ه- غفلت از یاد خدا؛ و- توبه را به تأخیر انداختن و نشتافتن به سوی آن؛ ز- سنگدلی و دچار شدن دل به وسوسه و آکنده شدن قلب از طمع. و
این بیماریهاست که انسان را به انحرافات میکشاند و او را آلت بیارادهای
در دست شیطان رجیم قرار میدهد. خداوند ما را از این حالت نگهدارد! منبع: تحلیلی از زندگانی امام سجاد (جلد 2)؛ باقر شریف قرشی؛ ترجمه محمد رضا عطائی؛ کنگره جهانی حضرت رضا علیه السلام 1372.
نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 900