نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 898
ملحقات صحیفه سجادیه
صحیفه سجادیهای را که از امام ابوجعفر علیهالسلام و برادرش شهید
بزرگوار زید بن علی علیهالسلام نقل کردهاند مشتمل بر پنجاه و سه دعاست و
تمام صحیفه را شامل نیست زیرا بعضی از ادعیه - بطوری که در مقدمه آن آمده
است - افتاده است و دانشمندان در مورد دیگر دعاهای صحیفه کاوش کرده و به
جمعی از ادعیه دست یافتهاند و آنها را به صحیفه سجادیه ضمیمه کردهاند که
در ذیل اسامی این بخش ملحقات با نام نویسندگان آنها آمده است: صحیفه
اول - محدث مشهور شیخ حر عاملی صاحب وسائل الشیعه متوفای سال 1104 ه، آن را
جمع آوری کرده و از اصول مورد اعتماد خود استخراج نموده است و در آخر آن
چنین مینویسد: «این بنده محمد بن حسن بن علی بن محمد حر عاملی - خداوند از
او در گذرد - میگوید: این است آن مقداری که از دعاهای صحیفه کامله به دست
این جانب رسیده است.» [1] و این صحیفه مشتمل بر شصت و سه دعا میباشد. صحیفه
دوم - از فاضل عبدالله بن میرزا عیسی بن محمد بن صالح اصفهانی معروف به
افندی مؤلف کتاب ریاض العلماء که آنچه از نظر شیخ حر عاملی به دور مانده
بود جمع آوری و بدان افزوده است و به صورت چاپ سنگی به طبع رسیده است. [2] .
صحیفه سوم - از میرزا حسین نوری که آنچه از نظر میرزا عبدالله - گرد
آورنده صحیفه دوم - به دور مانده بوده است وی درهفتاد و هفت دعا جمع آوری
کرده و اینها در سایر صحیفهها ذکر نشده است. [3] . صحیفه چهارم - از محقق
بزرگ سید محسن عاملی که اضافاتی نسبت به صحیفههای قبلی دارد و مجموع
دعاهای آن به یک صد و هشتاد و دو دعا میرسد که پنجاه و دو مورد را منحصرا
او نقل کرده است. [4] . صحیفه پنجم - که شیخ محمد صالح بن میرزا فضل الله مازندرانی حائری آن را جمع آوری کرده است. [5] . پی نوشت ها: [1] الذریعه فی تصانیف الشیعه: 15 / 18، روضات الجنات: 7 / 97. [2] اعیان الشیعه: 4 / ق 1 / 500. [3] الذریعه: 15 / 19. [4] الذریعه: 15 / 19. [5] الذریعه: 15 / 19. منبع: تحلیلی از زندگانی امام سجاد (جلد 2)؛ باقر شریف قرشی؛ ترجمه محمد رضا عطائی؛ کنگره جهانی حضرت رضا علیه السلام 1372.
نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 898