مناجات نیازمندان

این مناجات معروف به «مناجات نیازمندان» است، امام علیه‌السلام در این مناجات فقر و نیاز خود را به پیشگاه خدای تعالی ابراز داشته است:
«الهی کسری لا یجبره الا لطفک و حنانک، و فقری لا یغنیه الا عطفک و احسانک، و روعتی لا یسکنها الا امانک، و ذلتی لا یعزها الا سلطانک، و امنیتی لا یبلغنیها الا فضلک، و خلتی لا یسدها الا طولک و حاجتی لا یقضیها غیرک، و کربی لا یفرجه سوی رحمتک، و ضری لا یکشفه غیر رافتک، و علتی لا یبردها الا وصلک، و لوعتی لا یطفیها الا لقآؤک و شوقی الیک لا یبله الا النظر الی وجهک و قراری لا یقردون دنوی منک، و لهفتی لا یردها الا روحک، و سقمی لا یشفیه الا طبک، و غمی لا یزیله الا قربک، و جرحی لا یبرؤه الا صفحک، و رین قلبی لا یجلوه الا عفوک، و وسواس صدری لا یزیحه الا امرک. فیا منتهی امل الاملین، و یا غایة سؤل السآئلین، و یا اقصی طلبة الطالبین،و یا اعلی رغبة الراغبین، و یا ولی الصالحین، و یا امان الخائفین، و یا مجیب دعوة المضطرین، و یا ذخر المعدمین، و یا کنز البآئسین، و یا غیاث المستغیثین، و یا قاضی حوائج الفقرآء و المساکین، و یا اکرم الأکرمین، و یا ارحم الراحمین، لک تخضعی و سؤالی، و الیک تضرعی و ابتهالی، أسالک ان تنیلنی من روح رضوانک، و تدیم علی نعم امتنانک، و ها انا بباب کرمک واقف،و لنفحات برک متعرض، و بحبلک الشدید معتصم، و بعروتک الوثقی متمسک.
الهی ارحم عبدک الذلیل، ذا اللسان الکلیل و العمل القلیل، و امنن علیه بطولک الجزیل، و اکنفه تحت ظلک الظلیل یا کریم یا جمیل، یا ارحم الراحمین.» «خدایا شکستگی مرا هیچ چیز جز لطف و کرم تو جبران نمی‌کند و فقر و نیازمندیم را به جز جود و احسان تو بی‌نیاز نمی‌سازد و ترس و نگرانیم را جز امان دادن تو ایمن نمی‌گرداند، و ذلت و خواریم را جز قدرت و سلطنت تو هیچ چیز بدل به عزت و کرامت نمی‌کند و جز فضل تو کسی مرا به آرزویم نمی‌رساند و در احتیاج و فقرم را جز عطا و بخشش تو نمی‌بندد و حاجتم را غیر از تو کسی بر آورده نمی‌کند، و غم و اندوهم را جز رحمت بی‌پایان تو چیز دیگری مبدل به شادمانی نمی‌سازد، و رنج و زیانم را غیر از رأفت و مهربانیت بر طرف نمی‌گرداند و حرارت شوقم را غیر از وصال تو فرونمی‌نشاند و شعله سوز و گدازم را جز دیدارت خاموش نمی‌کند و بر آتش شوقم چیزی جز نظر به جمال ذات اقدست آب نمی‌ریزد، و دلم جز در
قرب جوارت آرام نمی‌گیرد و اندوه و حسرتم را غیر از نسیم رحمتت بر طرف نمی‌سازد و دردم را جز داروی عنایت تو شفا نمی‌بخشد و غیر از راه تقرب به تو راهی برای زدودن غمم نمی‌بینم و بر زخم دلم جز بخشش تو چیزی مرهم نمی‌نهد، و زنگار قلبم را غیر از عفو و گذشتت پاک نمی‌سازد و وسوسه‌ها و افکار باطلم را جز فرمان تو زایل نمی‌گرداند.
پس ای خدای بزرگ که منتهای آرزوی آرزومندان و مقصد نهایی نیازمندانی و عالیترین مطلوب طالبان و بالاترین خواسته درخواست کنندگان و علاقه‌مندانی و ای که دوستدار درستکاران و ایمنی بخش دلهای ترسانی و اجابت کننده دعای درماندگان و اندوخته تهیدستانی و ای که گنجینه بیچارگان و فریاد رس فریاد خواهانی و برآورنده حوایج نیازمندان و بینوایانی و ای که کریمترین کریمان و بخشنده‌ترین بخشایندگانی خداوندا خضوع و درخواستم برای تو و ناله و زاریم در پیشگاه توست از تو درخواست می‌کنم که مرا به آسایش مقام رضا و خشنودیت نایل گردانی و نعمتهایی که داده‌ای پاینده و برقرار سازی، خدایا اینک من در درگاه کرمت ایستاده‌ام و خودم را در معرض نسیم الطافت قرار داده‌ام و به ریسمان محکم تو چنگ زده و خویش را به حلقه استوار تو آویخته‌ام. خداوندا به این بنده ذلیل که زبانش از خجالت بسته و عملش ناچیز است رحم کن و با عطا و بخشش بسیارت بر من منت گذار و مرا در حمایت سایه مستدامت نگهدار ای بخشنده، و ای که دارای حسن و جمالی ای مهربانترین مهربانان...» امام علیه‌السلام در این مناجات به دوستی و محبت سید و مولای خود؛ آفریدگار هستی و آن که نعمت حیات و زندگی را به او عطا فرموده است، اهتمام ورزیده و تمام آرزوهای خود را متوجه او کرده و تنها امیدش در بر آوردن تمام مشکلات و همه کارهایش به اوست.
منبع: تحلیلی از زندگانی امام سجاد (جلد 2)؛ باقر شریف قرشی؛ ترجمه محمد رضا عطائی؛ کنگره جهانی حضرت رضا علیه السلام 1372.