نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 639
صحیفه سجادیه
از جمله آثار امام سجاد علیهالسلام صحیفهی سجادیه است که مشتمل بر پنجاه و چهار دعا از دعاهای آن حضرت میباشد. این
دعاها را امام سجاد علیهالسلام املاء کرده و فرزندش امام باقر
علیهالسلام و نیز فرزند دیگرش زید شهید آن را نوشته است. مردم به نوشتن و
ضبط و روایت و خواندن آن اعتنای عجیبی کردهاند و شرحهای متعدد بر آن
نوشته و با خواندن آن با خدا ارتباط پیدا کرده و به خدا تقرب جستهاند. و
آن مانند قرآن مجید از متواترات است نزد هر فرقهی اسلامی و به آن افتخار
میکنند. چنان که گفته شد این کتاب مشتمل بر پنجاه و چهار دعاست و بندگی و
عبادت را در همهی ابعاد آن مجسم میکند، نظیر دعا در تحمید خدا، صلوات بر
محمد و آل، درود بر حاملان عرش، دعا در مهمات، دعا در پناه بردن به خدا،
دعا در طلب حوائج، در استشفاء، در مکارم الاخلاق، برای پدر و مادر، برای
اولاد، برای نگهبانان مرزها، وقت نگاه کردن به هلال، وقت ختم قرآن، در دخول
ماه رمضان، در وداع ماه رمضان، در عیدین و روز جمعه، برای عید اضحی و.... نمیدانم
کجا دیدهام که محدث قمی (ره) گوید: من در مفاتیح الجنان از دعاهای صحیفه
نقل نکردم و یا بسیار کم نقل کردم تا مردم مستقلا به صحیفه رجوع کنند و از
آن بهره برند. به هر حال صحیفهی سجادیه یکی از یادگارهای امام سجاد
علیهالسلام است که اهل عبادت و تهجد با خواندن دعاهای آن دلهای خویش را از
حوضهای مناجات خدا پر میکنند و بزم خویش را با یاد خدای ارحم الراحمین
گرم مینمایند. رسالهی حقوق: رسالهی حقوق رسالهای است که امام
سجاد علیهالسلام به بعضی از یارانش نوشته و او را با کلمهی «اعلم ان الله
عزوجل علیک حقوقا» مخاطب فرموده است. صدوق در خصال در باب «ابواب
الخمسین و ما فوقه» آن را با سند معتبر از ابوحمزهی ثمالی نقل کرده و
میگوید: «هذه رسالة علی بن الحسین علیهالسلام الی بعض اخوانه اعلم ان
لله...». و آن بنا بر نقل تحف العقول جمعا پنجاه حق است، حق بزرگ خدا،
حق نفس انسان، حق زبان، حق گوش، حق چشم، حق پاها، حق دست، حق شکم، حق فرج و
حق نماز و حق حج، حق روزه، حق صدقه، حق قربانی، حق پیشوایان، حق استاد، حق
رعیت، حق رهبر، حق رحم، حق پدر، حق فرزند و.... ناگفته نماند: احکام و
اخلاق و حکمتها در آن رساله در کنار هم مطرح گردیده و روشن شدهاند، که
لازم است در آنها دقت شود و مورد عمل قرار گیرند. حیف که در این مختصر مجال
ذکر آن حقوق و تشریع آنها نیست، امید است، خوانندگان آن را در کتابهایی
که اشاره شد مطالعه و مورد عمل قرار دهند. [1] . سجاد از برج ولایت چارمین خورشید دین پنجمین رکن عبادت ششمین حبل المتین زان عرب نازد که تازی دودمانست وزما هم عجل گوید بود شهزادهی ایران زمین از حسین بن علی و شهربانو اختری در مدینه شد عیان از صنع رب العالمین از جلال ز جمال و از فضیلتهای او در تفکر مانده بس عقل سلیم دوربین چونکه بود از زهد و تقوا و عبادت بینظیر شد ملقب در جهان سجاد و زینالعابدین مصطفی رو مرتضی خو فاطمی بو چون حسن از حسین بن علی دارد ضیائی در جبین [2] .
[~hr~]پی نوشت ها: (1) خاندان وحی 438 - 432. (2) ارمغان کربلا 3 / 158. منبع:
داستانهایی از اخلاق و رفتار امام سجاد زینالعابدین؛ علی میرخلفزاده؛
محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم چاپ اول تابستان 1383.
نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 639