نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 298
حقوق حیوانات
دنیای امروز با گذشت قرون متمادی از دانش و فرهنگ و تأسیس سازمانها و
نهادهای حقوقی، سازمانی را به عنوان دفاع از حقوق حیوانات تأسیس مینماید
که جای بسیار خوشحالی و امید است. گرچه در کنار دفاع از حقوق حیوانات،
هزاران انسان با سلاحهای کشتار جمعی به کام مرگ میروند و حقوق اساسی
انسانها نادیده انگاشته شده، زیر پای ستم پیشگان پایمال میگردد. اما
وحی آسمانی هماره مدافع حقوق هر جاندار میباشد. حق زندگی، آسایش و امنیت
آن را محترم میداند. رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم در مورد حقوق
حیوانات این گونه سخن میگوید: برای چهارپایی که مسافر یا بار جابجا
مینماید (مانند اسب و استر و شتر و الاغ) چند حق بر عهده راکب و صاحبش
نهاده شده است. هنگامی که پیاده میشود نخست به چهارپا آب و علف دهد،
همواره وی را به آب عرضه بدارد تا تشنه نماند، بر صورت وی هیچ گاه نزند که
صورت تسبیح خدا میگوید. تنها برای رفع نیاز بر مرکب سوار شود، بیهوده سوار
بر آن نشود. بیش از توان حیوان، بر دوش وی بار حمل نکند، بیش از توان وی،
راه نبرد. و لا یکلفها من المشی الا کما یطیق. [1] در برخی روایات اضافه
شده که در حال گعده و گفتگو با دیگران بر گرده آن قرار نگیرد. و نیز مرکب
خویش را به زور برای رفتن به جایی که تنفر دارد، وادار نسازد، و لا یضر بها
علی النفار. [2] . حال عظمت رفتار علی بن الحسین علیهالسلام را تماشا
کنید که چگونه حقوق حیوانات را رعایت مینماید. حضرت با شتری که بیش از
بیست بار، در برخی روایات چهل بار حج و عمره انجام داده است، شتری که فاصله
بین مدینه و مکه را میپیماید، یک ضربه بر آن وارد نمیسازد. حج علی بن
الحسین علیهالسلام علی ناقة اربعین حجة فما قرعها بسوط. [3] در برخی آثار
بیست نوبت حج عنوان شده است. [4] . هنگامی که یکی از شترها که با آن به حج
میرفتند مرد، آن را دفن نمود تا درندگان آن را نخورند. [5] و در مورد شتری
که بیست بار با آن حج انجام داده بود و به امام باقر علیهالسلام وصیت
نمود که بعد از وی هنگامی که شتر مرد، دفنش نماید تا درندگان آن را نخورند.
آنگاه از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم روایت نمود که شتری که هفت
بار در عرفات وقوف نماید از شترهای بهشت قرار میگیرد. [6] . چگونه
اهتمام به حقوق حیوانات در پیشگاه سیدالساجدین علیهالسلام مطرح است، که به
دفن شتر وصیت مینماید. [7] آنگاه شتری که این گونه محبت از علی بن الحسین
علیهالسلام مشاهده مینماید، طاقت فراق حضرت را ندارد و بعد از این که
حضرت در بقیع به خاک سپرده میشود، شتر از آب و علف بازمیماند و خود را در
کنار قبر امام میرساند و سر و صورت خود را به خاک قبر مینهد و در همان
جا سه روز ماندگار میشود تا از فراق حضرت از پای در میآید. [8] این نیز
وفاداری حیوان نسبت به امام همام، امام ملک و امام ملکوت است.
[~hr~]پی نوشت ها: (1) وسائل، ج 8، ص 350. (2) همان، ص 351، محاسن، ص 635. (3) بصائر الدرجات، ص 353. (4) مجموعه نفیسه، ص 207. (5) خصال، ج 2، ص 517. (6) محاسن، ص 635 و 636. (7) همان، ص 635. (8) الاختصاص، ص 300، کافی، ج 1، باب مولد علی بن الحسین (علیهماالسلام)، ح 4 و...، بحار، ج 46، ص 148. منبع: امام سجاد الگوی زندگی؛ حبیب الله احمدی؛ فاطیما؛ چاپ دوم 1384 .
نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 298