نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1002
هنگام سختی و کارهای دشوار
عنوان دعاء چنین است: و کان من دعائه علیهالسلام، عند الشده و الجهد و تعسر الامور، از دعاهای امام (ع) است به هنگام سختی و رنج و کارهای دشوار. محتوای دعا در این دعا امام (ع) ضمن اشاره به قدرت خداوند درخواستهایی را از خداوند طلب میکنند، از جمله در زمینه فقر میفرمایند: لا قوه لی علی الفقر، فلا تخطر علی رزقی، (خدایا) طاقت فقر را ندارم، پس روزیم را به خطر نینداز. آنگاه
بر محمد و آلش درود فرستاده و از خداوند درخواست رغبت در «عمل» برای آخرت،
«زهد» در دنیا و «شوق» برای انجام عمل نیک کرده و سپس در ادامه به ما
میآموزد که از خداوند امور زیر را بخواهیم: 1- وهب لی نورا امشی به فی الناس، و نوری (علم و دانشی) به من ببخش که با آن در بین مردم راه بروم (زندگی کنم). 2- و اهتدی به فی الظلمات، و (به آن نور) در تاریکیها (گمراهیها) هدایت یابم. 3-
و استضیئی به من الشک و الشبهات، و (به وسیله آن شناخت) از شک و دودلی و
شبهات (در هم شدن حق و باطل) روشنی یابم. معمولا اینگونه تصور میشود که
«رزق» تنها مادی است و مربوط به مسائل معیشتی و اقتصادی است، در حالی که
رزق شامل چیزهای دیگری هم میشود. که امام سجاد (ع) در ضمن دعا به پارهای
از آنها اشاره میفرمایند از جمله: (خدایا روزیم کن) 1- الرغبه فی العمل، رغبت در عمل. 2- خوف غم الوعید، ترس و اندوه از عذاب قیامت. 3- شوق ثواب الموعود، شوق به پاداش آخرت. 4- الحق عند تقصیری، اعتراف به حق (راضی بودن به فرمانت). 5- السلامه الصدر من الحسد، سلامتی سینه از حسد. 6- التحفظ من الخطایا، حفظ شدن از لغزشها و گناهان. با
توجه به نمونههایی که برشمردیم، رزق الهی همواره بر انسانها جاری است، و
همه از آنها بهرهمند میشوند. عبادت خدا و توفیق بر نماز اول وقت و نماز
جماعت رزق است. سلامت بودن قلب از بیماریهایی چون حسد، رزق است. گرچه
بهرهمند شدن از امکانات مادی، خانه، وسیله نقلیه، ثروتهای گوناگون نیز اگر
از راه حلال باشد رزق است. آنگاه در فراز آخر دعا میفرماید: و اجعلنی
ممن یدعوک مخلصا فی الرخاء دعاء المخلصین المضطرین لک فی الدعاء، و مرا از
کسانی قرار ده که تو را هنگام خوشی از روی اخلاص میخوانند مانند کسانی که
از روی اخلاص هنگام اضطرار و بیچارگی، در دعا از تو درخواست میکنند.