ابراهیم بن موسی بن جعفر

شیخ مفید رحمه الله فرموده: ابراهیم بن موسی مردی شجاع و کریم بود. در دوران حکومت مأمون عباسی که محمد بن زید بن علی بن الحسین بن علی بن ابی‌طالب علیهم‌السلام خروج کرد و ابوالسرایا در کوفه با او بیعت کرد، ابراهیم از جانب محمد بن زید به امارت یمن منصوب گردید و به آنجا رفت و یمن را فتح نمود و مدتی در آنجا بود تا وقتی که ابوالسرایا کشته شد و طالبیین متفرق شدند، از مأمون برای ابراهیم بن موسی امان گرفته شد. مأمون به وی امان داد. [1] . و تاج‌الدین ابن زهره‌ی حسینی در حق وی گفته: امیر ابراهیم المرتضی، سیدی جلیل، امیری نبیل، عالم و فاضل بود. از پدرانش علیهم‌السلام حدیث نقل کرده. در روزگار ابوالسرایا به یمن رفت و آنجا را فتح نمود. و بعضی گفته‌اند: مردم را به امامت برادرش، حضرت امام رضا علیه‌السلام دعوت می‌نمود. جریان او به مأمون گزارش شد و نزد مأمون لعنة الله علیه برای او شفاعت کردند. مأمون پذیرفت و او را امان داد و متعرض وی نشد. در بغداد وفات کرد و قبر او در قبرستان قریش، نزد پدر بزرگوارش حضرت موسی بن جعفر علیهماالسلام معروف است.
و نیز تاج‌الدین ابن زهره در حالات ابوسبحه، موسی بن ابراهیم بن موسی بن جعفر علیهماالسلام گفته: موسی بن ابراهیم از اهل صلاح و عبادت و ورع و فاضل از روات حدیث بود. کتابی از او دیدم در ارتباط با حدیث «سلسلةالذهب». مؤالف و مخالف از او نقل حدیث کرده‌اند.
و موسی گفته: خبر داد مرا، پدرم ابراهیم، گفت: حدیث کرد مرا، پدرم موسی کاظم علیه‌السلام، گفت: حدیث کرد مرا، امام صادق جعفر بن محمد علیهماالسلام، گفت: حدیث کرد مرا، پدرم امام محمد باقر علیه‌السلام، گفت: حدیث کرد مرا، پدرم زین‌العابدین علیه‌السلام، گفت: حدیث کرد مرا، پدرم امام حسین علیه‌السلام شهید کربلا، گفت: حدیث کرد مرا، پدرم امیرالمؤمنین، علی بن ابی‌طالب علیهماالسلام، گفت: حدیث کرد مرا، رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم، گفت: حدیث کرد مرا، جبرئیل علیه‌السلام، از خدای تعالی که فرموده: «لا اله الا الله حصنی فمن قالها دخل حصنی و من دخل حصنی امن من عذابی». کلمه‌ی «لا اله الا الله» حصار من است، پس هر که آن را بگوید در حصار من داخل شود، و کسی که در حصار من داخل شود ایمن خواهد بود از عذاب من. نویسنده: «حدیث سلسلةالذهب» از احادیث معروف است و مرحوم علامه مجلسی آن را در کتاب شریف بحارالانوار جلد سوم صفحه 14 - 5 نقل نموده است به آنجا مراجعه شود. مرحوم مجلسی از صاحب عمدةالطالب نقل کرده که حضرت امام موسی علیه‌السلام را، دو ابراهیم بوده: ابراهیم الاکبر [2] و در اعقاب داشتن اکبر، خلاف است.
و ابونصر بخاری گفته: ابراهیم اکبر بوده که در یمن در ایام ابوالسرایا خروج کرده، و او بلا عقب (اولاد) بوده. و دیگر ابراهیم اصغر است، که ملقب است به مرتضی، و مادرش ام ولدی از اهل نوبه و زنگبار و اسمش نجیه بود، و او را عقب از دو پسر بوده: موسی ابوسبحه و جعفر.
از تحقیقی که فاضل معاصر محمد مهدی موسوی خرسان در پاورقی بحار به عمل آورده معلوم می‌شود که ابراهیم بن موسی در اوایل سال 210 در بغداد مسموما از دنیا رفته [3] .