نام کتاب : دانشنامه امام جواد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 62
ابن ابی الحدید شافعی
ابن ابیطلحه در کتاب مطالب السئول فی مناقب آلالرسول خود مینویسد:
امام جواد ابوجعفر ثانی است که در پدرانش ابوجعفر محمد باقر بن علی
علیهالسلام بوده و او نیز به این نام و کنیه در آمده نامش نام جدش محمد و
به ابیجعفر ثانی معروف گردیده، حضرتش اگرچه صغیر السن است ولیکن کبیرالقدر
و رفیع الذکر میباشد این بزرگوار بعد از پدرش علی بن موسی الرضا
علیهالسلام به امر امامت قیام نموده و در امامت از پدر بزرگوارش به او
تصریح و اشاره شد چنانکه جماعتی در ثقات عدول به آن خبر دادهاند و این
چنان است که ما آن را از نصوص منقوله و تصریحات مرویه و اشارات خاصه و
تلویحات صریحه در امامت آن جناب به اصغر سن مبارکش ذکر کردیم. ابنصباغ
مالکی نیز در فصول المهمه خود مینویسد ابیجعفر محمد الجواد بن علی الرضا
علیهالسلام نهمین امام است و از تاریخ ولادت و وفات و نسب و لقب آن حضرت
مطالبی نوشته که پیش از این به بعضی از آن اشاره شده و نیز ابنصباغ از شیخ
کمال الدین بن طلحه شافعی در مناقب امام جواد علیهالسلام این مطالب را
مینویسد: اما مناقب ابیجعفر محمد الجواد کسیرا در خور آن نیست که بتواند
در اطراف آن چنانکه بایست بیانی کند و یا روزگاری را از عمر خود صرف آن
نموده و به جائی برسد این امام ناکام اگرچه روزگار به او مجالی نداد و
دورهی زندگانی حضرتش ادامه و دوامی نیافت و مقدرات الهی به قلت بقای او در
دنیا جاری شده بود و زیست و دوام او در دار دنیا از سایر ائمه کمتر شده و
ایام و لیالی عمر وی کوتاهتر بود به او وجود این خدای متعال او را به انوار
مقدسه خودش تخصیص داده در مطالع تعظیم او را جلوه و جلال بخشیده و اخبار و
آثار او در معارج و مدارج تفضیل و تکریم برقرار و پایدار است آیا چه
گوئیم ما در جلالت و مقام امام جواد و فضیلت و کمال و عظمت و جلال او،
حضرتش در میان طبقات ائمه سنش کمتر از همه و قدر و شانش اعظم است او در
اندک مدتی از عمر شریفش کراماتی بسیار و معجزاتی بیشمار از خود نشان داده و
معارج فضیلت و کمال را طی کرده از رشحات و تراوش دانش و بینش خود اثرها
گذاشته و از نفحات و ریزش فضل و کمالش بیاندازه حساب و شمار فیوضاتی به
عالم علم نثار فرموده چه بسا مجالس و محافلی که متکلم به احکام گردیده و از
مسائل حلال و حرام را بیان نموده و زبان دشمنان و خصم بد فرجام را به منطق
فصیح و گفتار ملیح خود الکن و کلیل کرده و چه بسیار انجمن و محفلی که در
صدر جلساء و راس خطبا و بلغاء قرار گرفته و در برابر خود تمامی فصحا و بلغا
و علما و حکما را تحت الشعاع گذارده و مانند یحیی بن اکثم قاضی زبردست و
توانای عصر را به عجز و فتور خود اعتراف داده حبذا بر این عظمت و کبریا
هزاران هزار تحسین و آفرین بر این بیان شیوا و گفتار متین و دلربا و این
عزت و جلال و شوکت و جبروت اینک ما در این کتاب خود بعون الله و حسن تابیده
بعضی از آن مقالات و محاورات و مناظره و مباحثات را که با زعمای اهل علم و
رؤسای اهل حل و عقد از اهل خلاف نموده و از محامد صفات و حسن ذات و
استعداد و جلالت شان و نبالت مقام و علوم درجات حضرتش با تاثیر کلام در
دربار آن بزرگوار که توجه مأمون را به جانب او جلب نموده و عاطفه او را به
طرف جنابش متوجه کرده تا اینکه به مقر سلطنت و مرکز دولت خود برگشته و دختر
خود را به تزویج حضرتش درآورده و به دامادی و مصاهرت او افتخار نموده تا
حدی با خامه نارسا و قلم ناتوان و اندیشه قاصر خود به مورد تحریر و بیان
میگذاریم (ان شاءالله)
[~hr~]منبع: سرور الفؤاد یا زندگانی حضرت امام جواد محمد بن علی التقی؛ ابوالقاسم سحاب؛ دارالکتب اسلامیه.
نام کتاب : دانشنامه امام جواد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 62