نام کتاب : دانشنامه امام جواد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 323
دعا برای دفع دشمنان
ابونصر همدانی گوید : حکیمه دختر امام جواد علیهالسلام عمهی امام عسکری علیهالسلام گفت : هنگامی
که امام جواد علیهالسلام رحلت کرد نزد همسرش امفضل دختر مأمون رفته و او
را تسلیت گفتم، دیدم بسیار محزون و غمگین است، و از شدت گریه و ناراحتی
خود را میکشد، تا آنجا که ترسیدم که این کارها برای او خطرآفرین باشد، با
او در مورد امام و بزرگواری و اخلاص نیکویش صحبت میکردیم، و آنچه خداوند
از شرف و اخلاص و عزت و بزرگواری به او داده است، تا آنجا که به من گفت :
آیا به تو خبر ندهم از امری عجیب و بزرگ که از حد توصیف و مقدار بالاتر
است، گفتم : آن چیست؟ - تا آنکه در حدیثی طولانی ذکر میکند مأمون شبی بر
امام وارد شد و او را با شمشیر قطعه قطعه کرد لکن صبح آن روز ایشان را سالم
از هرگونه عیب یافت، بعد از این جریان امر کرد که بنیعباس بر آن حضرت
وارد شده و بر او سلام گویند، تا اینکه امام به مأمون فرمود : - دوست
دارم که شب از خانه خارج نشوی چرا که از این مردم از دین برگشته به تو ایمن
نیستم، و نزد من حرزی است که با آن خود را محافظت کن، و از شرور و بلاها و
آفتها و بیماریها در امان بمان، همچنانکه خداوند مرا دیشب از دست تو نجات
داد، و اگر با لشکریان روم و ترک برخورد کنی و آنان و تمامی مردم روی زمین
بر علیه تو مجتمع شوند با اذن الهی قدرتی بر تو نخواهند داشت - تا آنجا که
فرمود : آنگاه این حرز را با خط خود نوشت و فرمود، ای یاسر این را نزد
امیرالمؤمنین ببر و بگو برای آن ظرفی از نقره درست کند که بر آن آنچه را
بعدا میگویم بنویسد، هرگاه خواست آن را بر دستش ببندد بر بازوی دست راستش
ببندد و وضوی نیکویی بگیرد و چهار رکعت نماز بگزارد، در هر رکعت یکبار
سورهی حمد و هفت بار آیة الکرسی، و هفت بار سورهی شمس، و هفت بار سورهی
لیل، و هفت بار سورهی توحید را بخواند. هنگامی که از خواندن فارغ شد
در هنگام سختیها و مشکلات آن را بر بازوی دست راستش ببندد، به نیرو و توان
الهی از هر چیزی که میترسد و هراس دارد سالم میماند، و شایسته است که
طلوع ماه در آن زمان در برج عقرب نباشد، حرز این است : به نام خداوند
بخشندهی مهربان، سپاس خدایی را سزاست که پروردگار جهانیان است، صاحب روز
جزاست، تنها او را پرستیده و تنها از او کمک میخواهیم، ما را به راه راست
هدایت کن، راه کسانی که به آنان نعمت دادهای نه راه آنانی که مورد غضب
واقع شدهاند و نه گمراهان. آیا ندیدی که خداوند آنچه را در زمین است
مسخر شما گردانید و کشتی در دریا به امر او حرکت میکند، و آسمان را نگاه
داشته که جز با اذن او بر زمین سقوط نکند، به درستی که خداوند نسبت به مردم
مهربان و بخشنده است. خدایا! تو یگانه و فرمانروایی، صاحب روز جزائی،
آنچه را بخواهی انجام میدهی بدون آنکه بر تو غلبه یابند، و به هر که
بخواهی بدون منت عطا میکنی، و آنچه بخواهی انجام داده، و آنچه را اراده
کنی استحکام میبخشی، روزگار را بین مردم چرخانده، و آنان را گروه به گروه
میآوری. از تو میخواهم به نام نوشته شدهات به سراپردههای مجد و
عظمت، و از تو میخواهم به نام نوشته شدهات بر سراپردههای ذاتهای پیش
گیرنده، برتر، نیکو، زیبا، پروردگار فرشتگان هشتگانه، و عرشی که حرکتی
ندارد، و از تو میخواهم به چشمی که به خواب نرود، و به زندگی که مرگ
ندارد، و به نور چهرهات که خاموش نشود، و به نام بزرگ بزرگ بزرگ، و به نام
برتر برتر برتر، که ملکوت آسمانها و زمین را در برگرفته است، و به نامی که
به آن خورشید نوردهنده، و ماه به آن روشن گردید، و دریاها با آن پرتلاطم و
کوهها پابرجا شد. و به نامی که با آن عرش و کرسی پایدار ماند، و به
نام نوشته شدهات بر سراپردههای عرش، و به نام نوشته شدهات بر
سراپردههای عزت، و به نام نوشته شدهات بر سراپردههای عظمت، و به نام
نوشته شدهات بر سراپردههای جلال و شکوه، و به نام نوشته شدهات بر
سراپردههای قدرت، و به نام گرامیات، و به نامهای مقدس بزرگ که در علم
غیبت پوشیده است، و از تو میخواهم از نیکیات آنچه از نیکی که بدان
آرزومندم، و به عزت و قدرتت به تو پناه میبرم از شر آنچه میترسم و هراس
دارم و آنچه از آن هراس ندارم. ای همراه محمد در جنگ حنین، و ای یاور
علی در روز صفین، پروردگارا تو نابود کنندهی ستمگران و درهم کوبندهی
متکبرانی، از تو میخواهم به حق طه، و یس و قرآن بزرگ و فرقان با حکمت، که
بر محمد و خاندانش درود فرستی، و با آن دست صاحب این روز را محکم نمائی، و
با تو دفع میکنم شر هر ستمگر کینهتوز، و هر شیطان رانده شده، و دشمن
خیرهسر، و دشمن بداخلاق، و او را از کسانی قرار ده که جانش را به تو تسلیم
کرده، و امرش را به تو واگذار نموده، و خود را به تو پناهنده ساخته است. خدایا!
به حق این نامهایی که ذکر کرده و خواندم، و تو به حق آنها از من داناتری، و
از تو میخواهم ای صاحب منت بزرگ و بخشش بزرگوارانه، سرپرست دعاهای مستجاب
شده و کلمات تامه و نامهای نفوذ یابنده. و از تو میخواهم ای نور روز،
و ای نور شب، و ای نور آسمان و زمین، و نور هر نور، و نوری که هر نور بدان
نورانی شده، ای دانای تمامی پنهانیها در خشکی و دریا و زمین و آسمانها و
کوهها. و از تو میخواهم ای آنکه فنا نپذیرد، و نابود نگردد، و زوالی
برای او نیست، و چیزی که قابل توصیف باشد ندارد، و حدی نداشته و معبودی جز
او نیست، و در فرمانروائیاش شریکی ندارد، و عزت تنها به او منسوب میگردد،
همواره به دانشها آگاهی داشته، و بر آنها دانا بوده و تدبیر امور به دست
اوست، و به چگونگی اشیاء آگاه بوده و تدبیر کارها را با حکمت انجام میدهد،
و به موجودات بینا و به امور داناست. تو کسی هستی که صداها در برابرت
خاموش، و اوهام در تو حیران و سرگردان است، و اسباب و وسائل در مقابل تو به
تنگنا رسیده، و نورت همه چیز را فراگرفته، و هر چیز از تو در هراس است، و
هر چیز به سوی تو میگریزد، و هر چیز بر تو توکل مینماید، و تو کسی هستی
که در جلال و شکوهت برتر، و در جمالت زیبایی، و در قدرتت بزرگ میباشی، و
تو کسی هستی که چیزی تو را درنیابد، و تو برتر والا و بزرگی، اجابت کنندهی
دعاها، برآورندهی حاجتها، و گشایندهی مشکلات، سرپرست نعمتهایی. ای
آنکه در برتریاش نزدیک، و در نزدیکیاش برتر است، و در پرتو افکنیاش نور
دهنده، و در فرمانرواییاش نیرومند، و در سلطنتش عزیز و گرامی است، بر محمد
و خاندانش درود فرست و صاحب این حرز و این نوشته را حفاظت نما، به چشمت که
خواب آن را درنیابد، و او را حراست نما به تکیهگاهت که مورد سوء قصد قرار
نگیرد، و به قدرتت بر او مشمول رحمتش قرار ده، چرا که تو روزی دهندهی او
هستی. به نام خداوند بخشندهی مهربان، به نام خدا و به یاد او، آنکه
همسر و فرزندی ندارد، به نام خدا که منزلتش برتر، برهانش برتر،
فرمانرواییاش قوی است، آنچه خدا بخواهد انجام پذیرد، و آنچه نخواهد تحقق
نمییابد، گواهی میدهم که نوح پیامبر خداست، و ابراهیم دوست خدا، و موسی
سخن گفته با خدا و نجات یافتهی او، و عیسی بن مریم مخلوق و روح خدا، و
محمد - که بر او و تمامی آنان درود باد - پایان دهندهی پیامبران بوده و
پیامبری بعد از او نمیآید. و از تو میخواهم به حق لحظهای که ابلیس
ملعون در روز قیامت آورده میشود، آن ملعون در آن لحظه میگوید : سوگند به
خدا که من تهییج کنندهای بیش نبودم، خدا نور آسمانها و زمین است و او
نیرومند و غالب است، قدرت فراگیر برای اوست و او حکیم و داناست. خدایا! و از تو میخواهم به حق تمامی این نامها و صفات و صورت آنها که عبارتست از : پاک
و منزه است آنکه عرش و کرسی را خلق کرد و بر آنها استقرار یافت، از تو
میخواهم که از صاحب این نوشته هر بدی و زشتی را دور داری، او بنده و پسر
بنده و پسر کنیز توست و تو مولای او هستی. پس ای خدا و ای پروردگارم،
او را از تمامی بدیها محافظت فرما، و چشمهای ستمگران و زبانهای دشمنان که
قصد رساندن بدی و ضرر به او را دارند را از او دور دار، و هر امر ترسناک و
هولناکی را از او دفع نما، و هر بندهای از بندگانت یا کنیزی از کنیزانت،
یا پادشاه رانده شده، یا مرد یا زن از جنس شیاطین، یا جن، یا غولها که قصد
رساندن ظلم، یا ضرر، یا مکر، یا حیله، یا نیرنگ، یا جراحت، یا سخنچینی، یا
غرق کردن، یا نابود نمودن، یا هلاک کردن، یا غلبه یافتن، یا نیرنگ، یا
قهر، یا پردهدری، یا اعمال قدرت، یا بلا، یا بیماری، یا کشتن، یا سوزاندن،
یا انتقامجویی، یا قطع کردن، یا سحر نمودن، یا مسخ کردن، یا بیمار ساختن،
یا به برص یا جذام مبتلا کردن، یا فقر و تنگدست نمودن، یا گرسنه یا تشنه
کردن، یا به وسوسه انداختن، یا به نقص در دین، یا زندگی مبتلا کردن را
دارد، و مرا به آنچه میخواهی، و هر گونهای که میخواهی، و هر زمان که
میخواهی از او کفایت فرما، به درستی که تو بر هر کار توانائی، و درود و
سلام بسیار خدا بر سرور ما محمد و تمامی خاندان او باد، و نیرو و توانی جز
به خدای برتر و والا نمیباشد، و سپاس پروردگار جهانیان را سزاست. اما آنچه بر روی این جعبه که از نقره خالص درست شده نوشته میشود این است : ای
آنکه در آسمانها شناخته شده است، ای آنکه در زمینها شناخته شده است، ای
آنکه در دنیا و آخرت شناخته شده است، ستمگران و پادشاهان تلاش کردند تا
نورت را خاموش و یادت را به فراموشی بسپارند ولی خداوند امتناع داشت جز
آنکه نورت را کامل کرده و یادت را روشن و آشکار سازد و اگرچه مشکران را
ناخوش آید. [1] . دعاؤه فی الاحتراز عن أبینصر الهمدانی، قال : حدثنی حکیمة بنت محمد بن علی بن موسی بن جعفر، عمة أبیمحمد الحسن بن علی علیهماالسلام، قالت : لما
مات محمد بن علی الرضا علیهمالسلام أتیت روجته امعیسی بنت المأمون،
فعزیتها، فوجدتها شدیدة الحزن و الجزع علیه، تقتل نفسها بالبکاء و العویل،
فخفت علیها أن تتصدع مرارتها، فبینما نحن فی حدیثه و کرمه و وصف خلقه و ما
أعطاه الله تعالی من الشرف و الاخلاص و منحه من العز و الکرامة، اذ قالت
أمعیسی : ألا اخبرک عنه بشیء عجیب و أمر جلیل فوق الوصف و المقدار، قلت :
و ما ذاک؟ - الی ان ذکر دخول المأمون فی لیلة علی الامام فی حدیث طویل و
ضربه بالسیف حتی قطعه ثم وجد الامام صباحا سالما من الافات، و امر بعد ذلک
الهاشمیین أن یدخلوا علیه بالسلام و یسلموا علیه، الی ان قال الامام
للمأمون : - احب لک أن لا تخرج باللیل، فانی لا آمن علیک هذا الخلق
المنکوس، و عندی عقد تحصن به نفسک و تحترز به من الشرور و البلایا و
المکاره و الآفات و العاهات، کما أنقذنی الله منک البارحة، و لو لقیت به
جیوش الروم و الترک و اجتمع علیک و علی غلبتک أهل الأرض جمیعا ما تهیا لهم
منک شیء باذن الله الجبار - الی ان قال : - ثم کتب بخطه هذا العقد، ثم
قال : یا یاسر! احمل هذا الی امیرالمؤمنین و قل له حتی یصاغ له قصبة من
فضة منقوش علیها ما أذکره بعده، فاذا أراد شده علی عضده فلیشده علی عضده
الأیمن و لیتوضأ وضوء حسنا سابغا، و لیصل أربع رکعات، یقرأ فی کل رکعة
فاتحة الکتاب مرة، و سبع مرات آیة الکرسی [2] ، و سبع مرات «والشمس
وضحیها»، و سبع مرات «واللیل اذا یغشی»، و سبع مرات «قل هو الله احد». فاذا
فرغ منها فلیشده علی عضده الأیمن عند الشدائد و النوائب، یسلم بحول الله و
قوته من کل شیء یخافه و یحذره، و ینبغی أن لا یکون طلوع القمر فی برج
العقرب، الحرز : بسم الله الرحمن الرحیم، الحمدلله رب العالمین، الرحمن
الرحیم، مالک یوم الدین، ایاک نعبد و ایاک نستعین، اهدنا الصراط المستقیم،
صراط الذین انعمت علیهم غیرالمغضوب علیهم و لا الضالین الم تر ان الله
سخر لکم [3] ما فی الأرض و الفلک تجری فی البحر بامره، و یمسک السماء ان
تقع علی الأرض الا باذنه ان الله بالناس لرؤوف رحیم. اللهم انت الواحد
الملک، الدیان یوم الدین، تفعل ما تشاء بلا مغالبة و تعطی من تشاء بلا من، و
تفعل ما تشاء و تحکم ما ترید، و تداول الأیام بین الناس و ترکبهم طبقا عن
طبق. اسألک باسمک المکتوب علی سرادق المجد، و اسألک باسمک المکتوب علی
سرادق السرائر، السابق الفائق الحسن الجمیل النضیر، رب الملائکة الثمانیة و
العرش الذی لا یتحرک، و اسألک بالعین التی لا تنام، و بالحیاة التی لا
تموت، و بنور وجهک الذی لا یطفأ، و بالاسم الأکبر الأکبر الأکبر، و بالاسم
الأعظم الأعظم الأعظم، الذی هو محیط بملکوت السماوات و الأرض، و بالاسم
الذی اشرقت به الشمس و اضاء به القمر، و سجرت به البحور، و نصبت به الجبال.
و بالاسم الذی قام به العرش و الکرسی، و باسمک المکتوب علی سرادق
العرش، و باسمک المکتوب علی سرادق العزة، و باسمک المکتوب علی سرادق
العظمة، و باسمک المکتوب علی سرادق البهاء، و باسمک المکتوب علی سرادق
القدرة، و باسمک العزیز، و باسماءک المقدسات المکرمات المخزونات فی علم
الغیب عندک، و اسألک من خیرک خیرا مما ارجو، و اعوذ بعزتک و قدرتک من شر ما
اخاف و احذر و ما لا احذر. یا صاحب محمد یوم حنین، و یا صاحب علی یوم
صفین، انت یا رب مبیر الجبارین و قاصم المتکبرین، اسألک بحق طه، و یس و
القران العظیم و الفرقان الحکیم، ان تصلی علی محمد و ال محمد و ان تشد به
عضد صاحب هذا العقد، و ادرأ بک فی نحر کل جبار عنید و کل شیطان مرید، و عدو
شدید، و عدو منکر الأخلاق، واجعله ممن اسلم الیک نفسه، و فوض الیک امره، و
الجأ الیک ظهره. اللهم بحق هذه الأسماء التی ذکرتها و قرأتها، و انت
اعرف بحقها منی، و اسألک یا ذاالمن العظیم و الجود الکریم، ولی الدعوات
المستجابات و الکلمات التامات و الأسماء النافذات. و اسألک یا نور
النهار و یا نور اللیل و یا نور السماء و الأرض، و نور النور و نورا یضیء
به کل نور، یا عالم الخفیات کلها فی البر و البحر و الأرض و السماء و
الجبال. و اسألک یا من لا یفنی و لا یبید و لا یزول، و لا له شیء
موصوف، و لا الیه حد منسوب و لا معه اله سواه، و لا له فی ملکه شریک، و لا
تضاف العزة الا الیه، لم یزل بالعلوم عالما، و علی العلوم واقفا، و للأمور
ناظما، و بالکینونیة عالما، و للتدبیر محکما، و بالخلق بصیرا، و بالامور
خبیرا. انت الذی خشعت لک الأصوات، و ضلت فیک الاوهام، و ضاقت دونک
الأسباب، و ملأ کل شیء نورک، و وجل کل شیء منک، و هرب کل شیء الیک، و
توکل کل شیء علیک، و انت الرفیع فی جلالک، و انت البهی فی جمالک، و انت
العظیم فی قدرتک، و انت الذی لا یدرکک شیء، و انت العلی الکبیر العظیم،
مجیب الدعوات، قاضی الحاجات، مفرج الکربات، ولی النعمات. یا من هو فی
علوه دان، و فی دنوه عال، و فی اشراقه منیر، و فی سلطانه قوی، و فی ملکه
عزیز، صل علی محمد و ال محمد و احرس صاحب هذا العقد و هذا الحرز و هذا
کتاب، بعینک التی لا تنام، و اکنفه برکنک الذی لا یرام، و ارحمه بقدرتک
علیه، فانه مرزوقک. بسم الله الرحمن الرحیم، بسم الله و بالله، الذی لا
صاحبة له و لا ولد، بسم الله قوی الشأن، عظیم البرهان، شدید السلطان،
ماشاءالله کان و ما لم یشاء لم یکن، اشهد ان نوحا رسول الله، و ان ابراهیم
خلیل الله، و ان موسی کلیم الله و نجیه، و ان عیسی بن مریم کلمته و روحه، و
ان محمدا صلوات الله علیه و علیهم اجمعین، خاتم النبیین لا نبی بعده. و
اسألک بحق الساعة التی یؤتی فیها بابلیس اللعین فی یوم القیامة، و یقول
اللعین تلک الساعة : والله ما انا الا مهیج مردة، الله نور السماوات و
الأرض، و هو القاهر و هو الغالب، له القدرة السابغة، و هو الحکیم الخبیر. اللهم و اسألک بحق هذه الأسماء کلها و صفاتها و صورها، و هی : سبحان
الذی خلق العرش و الکرسی و استوی علیه، اسألک ان تصرف عن صاحب کتابی هذا
کل سوء و محذور، فهو عبدک و ابن عبدک و ابن امتک، و انت مولاه. فقه
اللهم یا رب الأسواء کلها، و اقمع عنه ابصار الظالمین و السنة المعاندین و
المریدین له السوء و الضر، و ادفع عنه کل محذور و مخوف، و ای عبد من عبیدک،
او امة من امائک، او سلطان مارد، او شیطان او شیطانة، او جنی او جنیة، او
غول او غولة، اراد صاحب کتابی بظلم او ضر او مکر [4] ، او کید او خدیعة، او
نکایة او سعایة [5] ، او غرق او اصطلام، او عطب او مغالبة، او غدر او قهر،
او هتک ستر او اقتدار، او افة او عاهة، او قتل او حرق، او انتقام او قطع،
او سحر او مسخ، او مرض او سقم، او برص او جذام، او بؤس او فاقة، او سغب او
عطش او وسوسة، او نقص فی دین او معیشة، فاکفنیه بما شئت و کیف شئت و انی
شئت انک علی کل شیء قدیر، و صلی الله علی سیدنا محمد و اله اجمعین و سلم
تسلیما کثیرا، و لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم و الحمدلله رب
العالمین. فأما یا ینقش علی هذه القصبة من فضة غیر مغشوشة : یا
مشهورا فی السماوات، یا مشهورا فی الأرضین، یا مشهورا فی الدنیا و الاخرة،
جهدت الجبابرة و الملوک علی اطفاء نورک و اخماد ذکرک، فابی الله الا ان یتم
نورک [5] و یبوح بذکرک و لو کره المشرکون.
[~hr~]پی نوشت ها: (1)
سید بن طاووس گوید : و أما سخن آن حضرت : «ولی، خداوند امتناع داشت جز
آنکه نورت را کامل کرده»، شاید یعنی نور تو ای اسم بزرگ که در این حرز به
صورت طلسم نوشته شده است، و در جزء سوم از کتاب الواحدة دیدم که نوشته بود :
مراد به این سخن : «ای آنکه در آسمانها شناخته شده است - تا آخر». مولای
ما أمیرالمؤمنین علی بن أبیطالب علیهالسلام است. [2] زیادة، و سبع مرات «شهدالله - الی - العزیز الحکیم» (خ ل). [3] زیادة : ما فی السماوات (خ ل). [4] زیادة : او مکروه (خ ل). [5] زیادة، او فساد (خ ل). [6] و ابیت الا ان یتم نورک (خ ل). منبع: صحیفه امام جواد(ع)؛ جواد قیومی اصفهانی ؛ دفتر انتشارات اسلامی چاپ اول 1381.
نام کتاب : دانشنامه امام جواد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 323