شعر و شاعران در حوزه سامرا

درباره شعر و شاعران در حوزه ی سامرا، بسنده می کنیم به آنچه که در ویژه نامه میرزا، در مجله حوزه آمده است، در آنجا نویسنده ی مقاله پس از آن که در تجلیل پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و امامان معصوم علیهم السلام از شاعران متعهد و به تبع آن عالمان بزرگ شیعی در طول تاریخ، سخن می گوید، می رسد به «ادبیات و شعر در مکتب سامرا» و در ادامه، مکتب سامرا را ادامه خط امامان اهل بیت می داند و از سید محسن امین عاملی نقل می کند که: میرزا در جهت هنر شعر نیز صاحب نظر بود، شعر می گفت و شاعران را دوست می داشت. «کان ادیبا یحب الشعر و انشاده» [1] به شاعران متعهد اهمیت می داد؛ از این روی، شاعران از هر سو آهنگ سامرا کردند و بازار ادب و شعر در عصر وی، رواج یافت و قصاید بلند ادبی سروده شد، و از نقباء البشر نقل می کند که: «میرزا، شعر را دوست داشت و بر آن جایزه می داد، از این روی شعرای عرب و عجم، از هر سو، آهنگش کردند و بازار ادب در عصر وی رواج یافت. و میرزا به اکرام شاعران شهرت یافت» . [2] .
نویسنده ی مقاله سپس اضافه می کند: «در آن عصر، گرچه مجالس شعری و ادبی در نقاط مختلف عراق، چون بغداد و حله و نجف، وجود داشت، ولی تجلیل از شعر و شوکت در مجالس ادبی، از جانب مرجعی بزرگ، چون میرزای شیرازی، بسیار نادر بود، اهتمام میرزا، موجب شد که علما بیش از پیش به شعر روی آورند و طبع شعری خود را تقویت کنند.»
و در ادامه از علمای بزرگی نام می برد که طبع شعر داشته و از شاگردان میرزای بزرگ بودند و شاعران حوزه ی سامرا محسوب می شدند، بزرگمردانی چون:
1- آیت الله سید اسماعیل صدر، پسرعموی میرزا شاگرد وی، که در عین فقاهت، ادیبی سرآمد و شاعری بزرگ بود و در مدح و مراثی اهل بیت شعر بسیار سروده است.
2 - مولی رشید دزفولی، از شاگردان میرزا در نجف و سامرا وی، علاوه بر تبحر در علوم دینی، ادیبی ماهر و شاعری توانا بود، با نظمی روان شعر می سرود، دیوانش به طبع رسیده است.
3 - شیخ عباس کاشف الغطاء وی از شاگردان میرزا است و در شعر سهمی وافر داشت. از ایشان، منظومه ای در شرح درایه، تألیف مرحوم بحرالعلوم به یادگار مانده و منظومه هایی در احکام که مورد استقبال مردم قرار گرفت و عده ای به لحاظ سهولت، آنها را حفظ کرده اند.