بکم فتح الله وبکم یختم

یعنی خداوند متعال آفرینش خود را به وسیله و به سبب شما امامان معصوم علیهم السلام آغاز نمود و ابتدای خلقت با خلقت شما آغاز کرد و در پایان جهان نیز، خداوند با دولت کریمه اهل بیت علیهم السلام، جهان را به پایان خواهد رساند.
عَن جابر بن عبداللّه قال: قال رسول اللّه صلی الله علیه وآله: «اوّل ما خَلَقَ اللّه نُوری... فَفتق مِنْه نُور علی علیه السلام،... ثُمّ خَلَقَ العَرْش و اللَوْح و الشَمْس و ضوء النَّهار و نور الأَبْصار و العَقْل و المَعْرفة.... فَنَحْن الأوَّلون و نَحْن الآخِرون و نَحْن السَّابِقون».[1] . جابر بن عبداللّه می‌گوید: پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمودند: اوّل چیزی که خداوند آفرید نور من بود. پس از آن، نور علی را خلق کرد. سپس عرش و لوح و خورشید و روشنی روز و نور دیدگان و عقل و معرفت را آفرید. پس ما هستیم اوّلین‌ها و ما هستیم آخرین‌ها و ما هستیم سبقت‌گرفتگان.
در حدیثی دیگر به علّت بودنِ امامانْ در خلقت اشاره شده است. قال ابوجعفر علیه السلام: «... فَنَحْنُ أوّل خَلْق اللّه، و أَوَّل خَلْق عبداللّه و سبحه و نَحْن سَبَب الخَلْق و سَبب تَسْبیحهم و عِبادَتهم مِنْ المَلائکة و الآدَمیین».[2] . امام باقر علیه السلام فرمودند:... پس ما اوّل آفریده خداوند هستیم و اوّل آفریده‌ای که خداوند را عبادت و تسبیح کرد و ما سبب و علّتِ آفریده‌شدگانیم و علّت و سببِ تسبیح گفتن آنها و عبادت آنهاییم، چه از ملائکه و چه از انسان‌ها.
همچنین شاید منظور از «بِکُم فَتَحَ اللّه و بِکُم یخْتِم» آن است که به واسطه و به سبب شما کتاب خداوند آغاز شد و به وسیله شما خاتمه می‌یابد. پس عبارت بدین گونه است: «بِکُم فَتَحَ کِتاب اللّه و خَتْمه». منظور از آغاز کردن کتاب خداوند و پایان دادن آن به ائمّه معصومین علیهم السلام، آن است که به ائمّه علیهم السلام عرضه می‌داریم؛ شما هستید بیان‌کنندگان و مفسّران واقعی کتاب خداوند که اگر شما نبودید، فهم کتاب خدا مفتوح نمی‌شد و فهم آن به پایان نمی‌رسید. قال موسی بن جعفر علیه السلام: «... نَحْن مِفْتاح الکِتاب فبنا نطق العُلَماء و لَوْلا ذلک لخرسُوا...».[3] . امام کاظم علیه السلام فرمودند:... ما کلید قرآن هستیم علما و دانشمندان، در پرتو ما سخن می‌گویند و اگر این نبود، همگی لال می‌شدند (و حرفی برای گفتن نداشتند).... شاید هم منظور از این فراز آن است که خداوند حکومت جهانی و عدالت‌محورِ خود را به شما آغاز کرد و حکومت خویش را به شما پایان خواهد داد که ابتدای آن حکومت از قیام حضرت مهدی علیه السلام آغاز خواهد شد و با رجعت بقیه معصومین و برپایی قیامت به‌پایان خواهد رسید. پس عبارت بدین‌گونه است:«بِکُم فَتَحَ حُکومَة اللّه وخَتْمها».
قال علی علیه السلام: قال لی رَسول اللّه صلی الله علیه وآله: «یا عَلی بِکُم یفْتح هذا الأمْر و بِکم یخْتم عَلَیکم بِالصَّبر فَان العاقِبة لِلْمُتَّقین».[4] .
حضرت علی علیه السلام فرمودند: پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله به من فرمود: ای علی، این امر با شما آغاز می‌شود و با شما پایان می‌پذیرد. صبر در پیش گیرید که پایان کار، از آن پرهیزکاران است. ظاهراً منظور پیامبر از امر در حدیث مذکور، امر دین و حکومت دینی است.
در نهایت می‌توان گفت شاید منظور از «بِکُم فَتَحَ اللّه و بِکُم یخْتم» آن است که به واسطه شما، خداوند ارشادها و راهنمایی‌ها را آغاز کرد و به وسیله شما آنها را پایان خواهد داد.
قال علی علیه السلام: «أیها النَّاس أَنا اَهْل البَیتِ بِنا میز اللّه الکذب و بنا یفرِّج اللّه الزَمان الکلب و بِنا ینزع اللّه ربق الذل مِنْ أَعْناقکم و بنا یفْتح اللّه و بِنا یخْتم اللّه».[5] .
حضرت علی علیه السلام فرمود: ای مردم ما خاندانی هستیم که خداوند دروغ را با ما مشخص می‌سازد و بیماری سخت را با ما از میان می‌برد و ریسمان خواری را با ما از گردن‌های شما می‌گشاید و با ما آغاز می‌کند و با ما به پایان می‌برد.
منظور از بیماری‌ها، مریضی‌های معنوی و کدورت‌های قلب است و منظور از ریسمانِ خواری، همان ریسمان شیطان است که بر گردن مریدان خود انداخته و آنان را به سوی ظلمات و آتش دوزخ می‌کشاند.