نام کتاب : دانشنامه امام هادی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1040
وایدکم بروحه
«اَید» به معنی تقویت و تأیید است. «روح» به معنی نَفَس و دویدن
است. اگر روح انسان که گوهری مجرّد است به این نام نامیده شده، به خاطر آن
است که از نظر تحرّک و حیاتآفرینی و ناپیدایی، همچون نَفَس و باد است. در قرآن، «روح» به موارد متعدّدی اطلاق شده است: گاهی به معنی روح مقدّسی است که پیامبران را در انجام رسالتشان تقویت میکرده است. «وَ
أَیدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ».[1] . و ما او (عیسی) را به روح القدس
تقویت کردیم. گاه به نیروی معنوی الهی که مؤمنان را تقویت میکند، اطلاق
شده. «وَ أَیدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ».[2] . و به روح الهی تأییدشان کردیم.
زمانی به فرشته مخصوص وحی با عنوان «امین» اطلاق یافته. «نَزَلَ بِهِ
الرُّوحُ الْأَمِینُ، عَلَی قَلْبِکَ...».[3] . این قرآن را روح الامین بر
قلب تو نازل کرد.... گاهی به فرشتهای بزرگ تطبیق شده است. «تَنَزَّلُ
الْمَلَآئِکَةُ وَ الرُّوحُ».[4] .در شب قدر فرشتگان و روح نازل میشوند.
گاهی به معنی قرآن و یا وحی آسمانی آمده است. «وَ کَذَلِکَ أَوْحَینَآ
إِلَیکَ رُوحًا مِّنْ أَمْرِنَا».[5] . همانگونه بر تو نیز روحی را به
فرمان خود وحی کردیم. و گاهی به کالبد انسان اطلاق میشود که خداوند در جسم
دمیده است. «وَ نَفَخَ فِیهِ مِن رُّوحِهِ».[6] . و از روح خود در آن
دمید. خداوند متعال، ائمّه معصومین علیهم السلام را به تمامی این ارواح
مقدسه تأیید و تقویت نموده است. یعنی خداوند ائمّه علیهم السلام را با روح
خود و فرشته مخصوص وحی خود و آن فرشته بزرگ الهی و با الهامهای وحیگونه
خود که به ائمّه طاهرین علیهم السلام میفرستاده، تأیید و تقویت نموده است.
علاوه بر آن خداوند، آفریدهای را به نام «روح» که برتر از جبرئیل و
میکائیل معرفی شده با پیامبر صلی الله علیه وآله و امامان معصوم علیهم
السلام همراه گردانده و با آن «روح»، ائمّه علیهم السلام را تأیید نموده
است. عن ابیبصیر قال سمعت ابا عبداللّه یقول «یسْئَلُونَکَ عَنِ الرُّوحِ
قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّی[7] قال: خلق اَعْظَم مِنْ جِبْرئیل و
میکائیل، لَمْ یکُن مَعَ اَحَدٍ مِمَّن مَضی، غَیرُ محمّدٍ صلی الله علیه
وآله وَ هُو مَعَ الائمةِ یسددهم وَ لَیس کُل ما طُلِبَ وُجِدَ».[8] . ابابصیر
میگوید: امام صادق علیه السلام پیرامون آیه «از تو درباره روح سؤال
میکنند بگو روح از فرمان پروردگار من است»، فرمودند: روح مخلوقی بزرگتر
از جبرئیل و میکائیل است و با هیچ کس از گذشتگان جز حضرت محمّد صلی الله
علیه وآله نبوده است. آن روح با ائمّه علیهم السلام همراه است و این طور
نیست که هر زمان درخواست شود، در دسترس باشد. در این زمینه که روح همراه ائمّه معصومین علیهم السلام است، احادیث متعدّدی در کتابهای حدیث وجود دارد.
پی نوشت ها: (1) سوره مبارکه بقره، آیه 253. (2) سوره مبارکه مجادله، آیه 22. (3) سوره مبارکه شعراء، آیههای 193 و 194. (4) سوره مبارکه قدر، آیه 4. (5) سوره مبارکه شوری، آیه 52. (6) سوره مبارکه سجده، آیه 9. (7) سوره مبارکه اسراء، آیه 85. (8) کافی، ج 1، ص 273. منبع: پرچمداران هدایت، تدبری در زیارت جامعه کبیره؛ سید احمد سجادی؛ انتشارات اسوه؛ چاپ اول خرداد 1388.
نام کتاب : دانشنامه امام هادی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1040