«اصبغ بن نباته» نقل می‌کند که:
روزی در خدمت امیرالمؤمنین علیه السلام بودم که بین مردم حکومت می‌کرد.
ناگهان جماعتی بر آن حضرت وارد شدند و غلام سیاهی را دست بسته آوردند
گفتند:
یا امیرالمؤمنین این غلام دزدی کرده است، مجازاتش کن.
حضرت فرمود:
ای غلام آیا تو دزدی کردی؟
عرض کرد: آری، یا امیرالمؤمنین.
حضرت علی علیه السلام فرمود:
مادرت به عزای تو بنشیند، اگر برای مرتبه دوم اقرار کنی، دست تو را قطع می‌کنم.
غلام گفت:
دزدی کردم.
حضرت علی علیه السلام فرمود:
حکم خدا را درباره او جاری کنید.
و آنگاه انگشتان او را قطع کردند.
غلام انگشتان قطع شده خود را به دست چپ گرفت که خون از او جاری بود.
ابن کوّای یشکری او را دید و گفت:
چه کسی دست تو را قطع کرد؟
غلام گفت:
(قَطَعَ یمینی سَیدُ الْوَصِیینَ وَ قَائِدُ الْغُرّ الُْمحَجَّلین وَ اَوْلَی النَّاسِ بِا الْمُؤْمِنین، عَلِی بْنِ اِبی طالِب اِمَامُ الْمَهْدِی وَ زَوْجُ فَاطِمَةَ الزَّهْرَاءِ بِنْتَ مُحِمَّدِ الْمُصْطَفی اَبُوالْحَسَنِ الُْمجْتَبی وَ اَبُوالْحَسَنِ الْمُرْتَضی...)
«دست مرا رهبر مردان و زنان و سزاوارتر از مؤمنان به خودشان، علی بن ابیطالب پیشوای هدایت کننده و شوهر فاطمه زهراعلیها السلام دختر محمد مصطفی صلی الله علیه وآله وسلم و پدر حسن و حسین قطع کرد.»
ابن کوّا گفت:
بسیار عجب است او دست ترا قطع کرده و تو او را ستایش می‌گوئی؟
غلام گفت:
دست مرا به حق قطع کرده چرا او را ثنا نگویم و حال آنکه محبت او در پوست و گوشت و خون من آمیخته شده است.
به خدا قسم دست مرا قطع نکرد مگر بحق که خداوند متعال آنرا بر من روا داشته است.
ابن کوّا بر حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام وارد شد و آنچه بین او و غلام گذشته بود را شرح داد.
حضرت فرمود:
ما را دوستانی است که اگر آنها را با شمشیر پاره پاره کنیم محبت ما در دل‌های آنها زیادتر می‌شود،
و ما را دشمنانی است که هرچه بر آنها خدمت کنیم دشمنی آنها زیادتر می‌شود.
سپس به امام حسن علیه السلام فرمود:
برو، این غلام سیاه را بیاور.
وقتی حاضر شد، حضرت فرمود:
ای غلام من دست تو را قطع کردم و تو مرا مدح و ثنا می‌گویی.
غلام عرض کرد:
چرا شما را ثنا نکنم و حال آن که پوست و گوشت و خون من به محبّت شما آمیخته است و شما دست مرا به حق قطع نمودی و مرا از عذاب آخرت نجات دادی.
آن حضرت فرمود:
دست خود را نزدیک من آر.
آن حضرت دست بریده را به جای خود گذارد و ردای خود را به روی او کشید، پس برخاست و دو رکعت نماز به جای آورد و دعائی قرائت فرمود.
چون عبا را عقب زد، دیدیم دست آن غلام مثل اوّل صحیح و سالم شده است.
غلام از جا برخاست و گفت:
(آمَنْتُ بِاللَّهِ وَ بِمُحَمَّدٍ رَسُولُهُ وَ لِعَلِی اَلَّذی رَدَّ الْیدَ الْمَقْطُوعَةَ بَعْدَ تَخْلِیتِهَا مِنَ الزّنَدِ)
«ایمان آوردم به خداوند و به رسالت محمدصلی الله علیه وآله وسلم و ایمان آوردم به امامت علی علیه السلام که انگشتان قطع شده را به جای خود بازگرداند.»
پس روی قدم‌های آن حضرت افتاد و گفت:
بِاَبی اَنْتَ وَ اُمِّی
«پدر و مادرم فدای تو، یا علی» [1] .